Επιχείρηση «επιστροφή στην Κάσο»
Αντίστροφη μέτρηση για την επανέναρξη των ερευνών για το καλώδιο – Ο ρόλος Γαλλίας και Ισραήλ Από τον Βασίλη Νέδο Θέμα ημερών είναι η επανεκκίνηση των ερευνών για την πόντιση του καλωδίου ηλεκτρικής διασύνδεσης Ελλάδας – Κύπρου – Ισραήλ (Great Sea Interconnector) και στην Αθήνα επικρατεί πυρετός προετοιμασιών προκειμένου το έργο να προχωρήσει ακόμη και στα ανατολικά της Κάσου και της Καρπάθου, όπου έως αυτή τη στιγμή έχει στην πραγματικότητα «παγώσει». Η απόφαση είναι ειλημμένη σε ανώτατο επίπεδο. Αν και εντός της κυβέρνησης υπάρχουν αποκλίνουσες απόψεις σχετικά με μια σειρά από λεπτομέρειες, άπαντες συμφωνούν στην κεντρική κατεύθυνση: η Ελλάδα δεν μπορεί να παραιτηθεί από ένα έργο το οποίο είναι κρίσιμο για την ενεργειακή ασφάλεια της Κυπριακής Δημοκρατίας και έχει την πλήρη στήριξη του Ισραήλ, που επιθυμεί τη σύνδεση με το δίκτυο ηλεκτρισμού της Ε.Ε. η οποία και το χρηματοδοτεί. Επιπλέον, η Ελλάδα δεν μπορεί να εμφανιστεί ότι αποδέχεται την αντίληψη της Τουρκίας περί περιορισμού των δικαιωμάτων της στα 6 ναυτικά μίλια, ειδικά μάλιστα όταν πρόκειται για ένα έργο που δεν αφορά κυριαρχία ή κυριαρχικά δικαιώματα, καθώς αφορά δραστηριότητα στην ανοιχτή θάλασσα. Η περιοχή νοτίως της Κάσου και της Καρπάθου έχει οριοθετηθεί ανάμεσα στην Ελλάδα και την Αίγυπτο τον Αύγουστο του 2020 με μια συμφωνία αδιαμφισβήτητης διεθνούς νομιμότητας και όχι με ένα αμφίβολης αξιοπιστίας μνημόνιο όπως το τουρκολιβυκό. Η συζήτηση έχει πλέον προχωρήσει σε επίπεδο επιχειρησιακής σχεδίασης της επιστροφής των ερευνητικών σκαφών στην Κάσο, σε ανοιχτή θάλασσα. Εν ολίγοις, σχεδιάζεται σε επίπεδο υπουργείου Εθνικής Αμυνας ο τρόπος με τον οποίο οι Ενοπλες Δυνάμεις θα αναπτυχθούν ώστε να συνοδεύσουν τα ερευνητικά πλοία και, βεβαίως, να στείλουν το μήνυμα για την αποφασιστικότητα της Ελλάδας να προχωρήσει στον σχεδιασμό της, ακόμη και πέρα από τα νότια Κάσου και Καρπάθου, όπου το έργο ουσιαστικά διακόπηκε πέρυσι τον Ιούλιο έπειτα από μια κρίση 40 ωρών. Οι Γάλλοι έχουν ήδη συμφωνήσει να έχουν διακριτική στρατιωτική παρουσία στην ευρύτερη περιοχή με κάποια από τις πολλές ναυτικές μονάδες επιφανείας, που ούτως ή άλλως αυτή την εποχή είναι ανεπτυγμένες εκεί. Λεπτομέρειες για την επιχείρηση προφανώς δεν υπάρχουν, ωστόσο ανάμεσα στα υφιστάμενα σενάρια περιλαμβάνεται η διεξαγωγή κάποιας κοινής άσκησης των Ενόπλων Δυνάμεων (Πολεμικού Ναυτικού και Πολεμικής Αεροπορίας) στα διεθνή ύδατα, με πρόσκληση και σε κάποια από τις παρούσες μονάδες της Γαλλίας. Το αεροπλανοφόρο «Charles de Gaulle» βρισκόταν τις προηγούμενες ημέρες στον Ινδικό Ωκεανό για ασκήσεις και συνεκπαιδεύσεις με τις ινδικές ένοπλες δυνάμεις. Γαλλική επιτήρηση – Οι Γάλλοι θα έχουν διακριτική στρατιωτική παρουσία με κάποια από τις πολλές ναυτικές μονάδες επιφανείας, που ούτως ή άλλως αυτή την εποχή είναι ανεπτυγμένες στην περιοχή. Ως προς την ευρύτερη γεωπολιτική εξίσωση, ο ρόλος της Γαλλίας είναι προφανής και σημαντικός, καθώς αποτελεί στρατηγικό εταίρο της Ελλάδας, ενώ άμεσα συνδεδεμένη με τον Great Sea Interconnector (GSI) είναι η γαλλική εταιρεία Nexans, η οποία μισθώνει και τα πλοία (ιταλικά μέχρι πρότινος) για τις έρευνες. Στο πεδίο της περιφερειακής εξίσωσης σημαντική είναι η διάσταση της ισραηλινής εμπλοκής. Το Ισραήλ, πέρα από τους στρατηγικούς λόγους για τους οποίους επιθυμεί την ολοκλήρωση του GSI (διασύνδεση με το ευρωπαϊκό δίκτυο ηλεκτρισμού, αλλά και γενικότερη λογική δημιουργίας μεγάλων σχημάτων συνεργασίας με το βλέμμα στραμμένο και στον διάδρομο IMEC για τη συνεργασία με την Ινδία), υποστηρίζει το έργο και για λόγους που σχετίζονται με τις ευρύτερες περιφερειακές τριβές ανάμεσα στην Ιερουσαλήμ και την Αγκυρα. Αξίζει να σημειωθεί ότι τα συμφέροντα Ελλάδας και Ισραήλ διασταυρώνονται και στο ζήτημα της πιθανής επιστροφής της Τουρκίας στο πρόγραμμα του F-35, ασχέτως αν τελικά η επιλογή αυτή ανήκει αποκλειστικά και μόνο σε έναν άνθρωπο: τον πρόεδρο των ΗΠΑ Ντόναλντ Τραμπ. Σε αυτό το πλαίσιο εγγράφεται και η σημερινή, ολιγόωρη, επίσκεψη του πρωθυπουργού Κυριάκου Μητσοτάκη στο Ισραήλ, όπου θα συναντηθεί με τον ομόλογό του Μπέντζαμιν Νετανιάχου και θα γίνει δεκτός από τον πρόεδρο της χώρας Γιτζάκ Χέρτσογκ. Αν και επισήμως ουδείς από την ελληνική κυβέρνηση συνδέει την επίσκεψη με το έντονο παρασκήνιο σχετικά με την ηλεκτρική διασύνδεση, είναι απολύτως σαφές ότι το τετ α τετ Μητσοτάκη – Νετανιάχου αποτελεί ένα μήνυμα που έχει αποδέκτη και την Αγκυρα. Επιπλέον, οι Ισραηλινοί φέρονται να έχουν παράσχει διαβεβαιώσεις στην Αθήνα ότι σε περίπτωση που η κατάσταση ξεπεράσει κάποια όρια, θα αναλάβουν να κινητοποιήσουν τον Λευκό Οίκο. Πάντως, τις προηγούμενες ημέρες καταγράφηκε και ένα μήνυμα υπερατλαντικής προέλευσης, καθώς ο ενεργειακός κολοσσός Chevron εκδήλωσε ενδιαφέρον για έρευνες υδρογονανθράκων στα νότια της Κρήτης, σε οικόπεδα που είχαν προκηρυχθεί το 2014 με μοντέλο τον νόμο Μανιάτη (4001/2011), αγνοώντας πλήρως το γεγονός ότι τμήμα τους βρίσκεται στη λιβυκή πλευρά των περιοχών που καλύπτονται από το αποκαλούμενο τουρκολιβυκό μνημόνιο. Ισραηλινή εγρήγορση – Οι Ισραηλινοί φέρονταινα έχουν παράσχει διαβεβαιώσεις στην Αθήναότι σε περίπτωση που η κατάσταση ξεπεράσει κάποια όρια, θα αναλάβουν να κινητοποιήσουν τον Λευκό Οίκο. Το ενδιαφέρον της Chevron, λίγο μετά από εκείνο που έχει εκδηλωθεί από την ExxonMobil, εκλαμβάνεται μεν ως μια αντανακλαστική αντίδραση των μεγάλων ενεργειακών κολοσσών των ΗΠΑ μετά την επάνοδο Τραμπ («drill baby drill»), γίνεται δε αντιληπτή και ως μια σαφής κίνηση αναγνώρισης της ελληνικής Αποκλειστικής Οικονομικής Ζώνης (ΑΟΖ) με βάση τα διεθνώς ισχύοντα (με επήρεια των νησιών σε θαλάσσιες ζώνες) και όχι τις ιδιόρρυθμες απόψεις της Αγκυρας περί νησιών δίχως άλλα δικαιώματα πέρα από 6 ν.μ. αιγιαλίτιδας ζώνης. Είναι προφανές ότι ο τρόπος με τον οποίο θα εξελιχθούν τις επόμενες ημέρες και εβδομάδες οι εργασίες για την ηλεκτρική διασύνδεση, θα επηρεάσουν και τις ελληνοτουρκικές επαφές, ιδιαίτερα καθώς οι μέχρι πρότινος επικοινωνίες ανάμεσα σε Αθήνα και Αγκυρα δεν έδωσαν λύση στην εκκρεμότητα του Great Sea Interconnector. Οι εξελίξεις θα επηρεάσουν, βεβαίως, και το χρονοδιάγραμμα των επόμενων ελληνοτουρκικών επαφών και σε ανώτατο επίπεδο, σε μια περίοδο όπου γενικά η κατάσταση στην Αγκυρα έχει αποκτήσει και χαρακτηριστικά εσωτερικής πολιτικής αναταραχής. Πηγή: kathimerini.gr
Το δημοτικό συμβούλιο της Κωνσταντινούπολης εκλέγει προσωρινό δήμαρχο
Το δημοτικό συμβούλιο της Κωνσταντινούπολης, που ελέγχει η αντιπολίτευση προχώρησε μετά τη φυλάκιση του Εκρέμ Ιμάμογλου, στην εκλογή προσωρινού δημάρχου της πόλης. Το 314μελές συμβούλιο του δήμου, όπου το κόμμα της αξιωματικής αντιπολίτευσης κατέχει την πλειοψηφία, εξέλεξε τον Νούρι Ασλάν με 177 ψήφους, σύμφωνα με το NTV. Ο μεταβατικός δήμαρχος θα διευθύνει την πόλη για το υπόλοιπο της θητείας του Ιμάμογλου, ο οποίος αναμένει εκδίκαση της υπόθεσής του. Ο Νούρι Ασλάν που γεννήθηκε το 1969 στο Σίβας της Τουρκίας έχει σπουδάσει στο Τεχνικό Πανεπιστήμιο Yildiz, και διαθέτει πτυχίο ναυπηγικής και μηχανολογίας. Έχει διατελέσει γενικός διευθυντής σε ιδιωτική εταιρεία, ενώ τον Απρίλιο του 2024, εξελέγη πρώτος αντιπρόεδρος του Δημοτικού Συμβουλίου της Κωνσταντινούπολης με 184 ψήφους, επικρατώντας του υποψηφίου του Κόμματος Δικαιοσύνης και Ανάπτυξης (AKP), Αχμέτ Μπιλάλ Κιγμάζ, με 129 ψήφους. Αναμφισβήτητα η εμπειρία του Ασλάν στην τοπική αυτοδιοίκηση και σε διάφορες οργανώσεις πολιτών – αλλά και η στενή του σχέση με τον συλληφθέντα δήμαρχο – τον έχει αναδείξει πρόσωπο- κλειδί σε αυτή τη μεταβατική περίοδο.
ΕΕ: Δύσκολη η απεξάρτηση της αμυντικής αγοράς από τις ΗΠΑ – Τα κενά και οι στρατηγικές κινήσεις
Από τον Κώστα Οικονομάκη Επί ποδός βρίσκεται η Ευρώπη για να ενισχύσει την ασφάλειά της, διοχετεύοντας δισεκατομμύρια δολάρια στην αμυντική βιομηχανία, εν μέσω ωστόσο πολλών ερωτηματικών για τις ικανότητές της να στηριχθεί μόνο σε ευρωπαϊκό αμυντικό εξοπλισμό. Την περασμένη εβδομάδα, η κοινοβουλευτική ψηφοφορία για την ιστορική μεταρρύθμιση του φρένου χρέους άνοιξε το δρόμο για αύξηση των αμυντικών δαπανών στη Γερμανία. Ξεχωριστά, ο πρωθυπουργός του Ηνωμένου Βασιλείου Kιρ Στάρμερ δεσμεύτηκε να αυξήσει τις εθνικές δαπάνες της Βρετανίας για την άμυνα και η ΕΕ να κινητοποιήσει έως και 800 δισ. ευρώ σε μια προσπάθεια να αυξήσει επειγόντως τις δαπάνες για την άμυνα και την ασφάλεια της ΕΕ. Η ΕΕ θα ακολουθήσει το παράδειγμα της Γερμανίας και θα εξαιρέσει εν μέρει τις αμυντικές δαπάνες από τους αυστηρούς δημοσιονομικούς κανόνες. Ωστόσο, η αλήθεια είναι ότι καμία επένδυση δεν θα απαλλάξει σύντομα την ΕΕ από την αμερικανική της εξάρτηση. Αναλυτές επισημαίνουν ότι είναι αναπόφευκτο οι αμερικανικές αμυντικές βιομηχανίες να επωφεληθούν από αυτή την τεράστια κινητοποίηση της ΕΕ, σύμφωνα με το CNBC. Η ΕΕ έχει υπογραμμίσει ότι θα προτάξει τις ευρωπαϊκές αγορές μέσω ενός συστήματος κοινών προμηθειών. Η πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν, δήλωσε μετά την τελευταία σύνοδο κορυφής του Μαρτίου ότι τα δάνεια μέσω του SAFE, ύψους 150 δισ. ευρώ, πρέπει να επενδύονται από κοινού στην ευρωπαϊκή αμυντική παραγωγή. Διευκρινίζεται ότι η Νορβηγία και η Ισλανδία μπορούν ήδη να συμμετάσχουν άμεσα, δεδομένου ότι είναι μέλη της ενιαίας αγοράς της ΕΕ. Άλλες χώρες, όπως το Ηνωμένο Βασίλειο, οι ΗΠΑ, ο Καναδάς ή η Τουρκία, μπορούν να παράσχουν άμεσα έως και το 35% ενός αμυντικού προϊόντος, ενώ για να αυξηθεί η συμμετοχή πέραν του 35%, είναι απαραίτητη μια εταιρική σχέση ασφάλειας και άμυνας και μια επακόλουθη συμφωνία. Σε περίπτωση λοιπόν που η ΕΕ πάψει να αγοράζει αμυντικό εξοπλισμό από τις ΗΠΑ, στο κάδρο μπαίνει η Τουρκία και ταυτόχρονα και πολλά ερωτήματα για το πόσο εξαρτημένη μπορεί να καταστεί η Ευρώπη από τη γείτονα χώρα, που είναι προμηθευτής αμυντικού εξοπλισμού. Επιπλέον, θα χρειαστεί δεκαετίες για να μπορέσει να καλύψει το τεράστιο χάσμα στις αμυντικές τεχνολογίες από μία αποχώρηση των ΗΠΑ. Ποιες λοιπόν είναι οι επιλογές για τους Ευρωπαίους; Προτεραιότητα στις ευρωπαϊκές εταιρείεςΚορυφαίοι Ευρωπαίοι αξιωματούχοι και εταιρείες έχουν καταστήσει σαφές ότι θέλουν να κρατήσουν τα χρήματα εντός των ευρωπαϊκών συνόρων. Σε επίσημη ενημέρωση για τη στρατηγική της ΕΕ για την άμυνα την περασμένη εβδομάδα, η Κομισιόν κάλεσε τα κράτη μέλη να ξοδέψουν περισσότερα, να συνεργαστούν και να δώσουν προτεραιότητα στις ευρωπαϊκές εταιρείες. Ο διευθύνων σύμβουλος της γαλλικής αμυντικής βιομηχανίας Thales, Πατρίς Κέιν, δήλωσε στο CNBC ότι η Ευρώπη θα πρέπει να πάρει τη μοίρα της στα χέρια της και να προσπαθήσει να συντηρήσει νέους αμυντικούς προϋπολογισμούς στην περιοχή. Η Γαλλία υπήρξε από τις ισχυρότερες φωνές υπέρ της αγοράς ευρωπαϊκού αμυντικού εξοπλισμού, λαμβάνοντας υπόψη το γεγονός ότι διαθέτει ένα ισχυρό αμυντικό βιομηχανικό σύμπλεγμα και είναι ο δεύτερος μεγαλύτερος εξαγωγός όπλων στον κόσμο, σύμφωνα με το Διεθνές Ινστιτούτο Ερευνών για την Ειρήνη της Στοκχόλμης. «Είναι απλώς μια πολιτική βούληση να αγοράσουμε όλο και περισσότερα από ευρωπαίους προμηθευτές παρά από προμηθευτές που εδρεύουν εκτός Ευρώπης. Οι ΗΠΑ προμηθεύουν τα συστήματα αμυντικού εξοπλισμού τους από προμηθευτές των ΗΠΑ… Η Αυστραλία κάνει το ίδιο, το Ηνωμένο Βασίλειο το ίδιο, οπότε γιατί η Ευρώπη να το κάνει διαφορετικά;», είπε χαρακτηριστικά. Ένα όμως ακόμη ερώτημα που προκύπτει στο σημείο αυτό είναι κατά πόσο η Γαλλία διαθέτει τη στρατιωτική ικανότητα να ηγηθεί μιας κοινής αμυντικής πρωτοβουλίας; Εξαιρετικά δύσκολη η αμυντική αποσύνδεσηΑν και η ΕΕ φαίνεται δεσμευμένη να δαπανήσει όσο το δυνατόν μεγαλύτερο μέρος του νέου αμυντικού της κεφαλαίου στην Ευρώπη, η διατήρηση των προμηθειών αποκλειστικά εντός της περιοχής θα απαιτούσε μια σημαντική αλλαγή. Αρκετοί αμυντικοί γίγαντες των ΗΠΑ καταλαμβάνουν επί του παρόντος μεγάλο χώρο στην ευρωπαϊκή στρατιωτική αλυσίδα εφοδιασμού. Για παράδειγμα, η Lockheed Martin, με έδρα το Μέριλαντ, είναι προμηθευτής στην Ευρώπη για περισσότερες από επτά δεκαετίες. Τα τελευταία χρόνια, η εταιρεία συνεργάστηκε με τη Rheinmetall για να παράσχει στη Γερμανία ένα προσαρμοσμένο σύστημα πυραυλικού πυροβολικού, ξεκίνησε την παραγωγή ενός συστήματος πυραύλων πολλαπλής εκτόξευσης HOMAR-A για την πολωνική κυβέρνηση και πώλησε κοινούς πυραύλους αέρος-εδάφους Standoff στην Ολλανδία. Επίσης, ο αμερικανικός αμυντικός γίγαντας Northrop Grumman είναι ένας άλλος σημαντικός προμηθευτής των ευρωπαϊκών στρατευμάτων που τροφοδοτεί τα βασικά συστήματα διοίκησης και ελέγχου (C2) για το ΝΑΤΟ και το υπουργείο Άμυνας της Βρετανίας για 25 χρόνια. Από τις αρχές του τρέχοντος έτους, η Raytheon της RTX – με έδρα το Άρλινγκτον της Βιρτζίνια – κέρδισε συμβόλαιο 529 εκατ. δολαρίων για την αναπλήρωση του ολλανδικού συστήματος αεράμυνας Patriot, καθώς και σύμβαση 946 εκατ. δολαρίων για την προμήθεια συστημάτων αεράμυνας στη Ρουμανία. Ο Μάικλ Γουίτ, καθηγητής διεθνών επιχειρήσεων και στρατηγικής στο Business School του King’s College London’s, δήλωσε επίσης στο CNBC ότι η αμυντική αποσύνδεση μεταξύ Ευρώπης και ΗΠΑ θα είναι εξαιρετικά δύσκολη βραχυπρόθεσμα. «Έτσι, κάποια χρήματα σίγουρα θα πάνε στους προμηθευτές των ΗΠΑ. Όμως, μακροπρόθεσμα, η ευρωπαϊκή άμυνα πρέπει να σταθεί στα πόδια της, με όσο το δυνατόν λιγότερη συμβολή των ΗΠΑ, επειδή η συνεργασία για την ασφάλεια από τις κυβερνήσεις των ΗΠΑ δεν μπορεί να θεωρείται δεδομένη». «Ιδιαίτερο ενδιαφέρον θα μπορούσαν να έχουν οι δαπάνες για πυρηνικά όπλα για την αντικατάσταση της ομπρέλας των ΗΠΑ πάνω από την Ευρώπη», πρόσθεσε ο Γουίτ. «Το να συνεχίσουμε να βασιζόμαστε στις ΗΠΑ φαίνεται επικίνδυνη επιλογή», ανέφεραν ερευνητές του think tank Chatham House, σε δηλώσεις τους επίσης στο CNBC. «Η πρώτη κυβέρνηση Τραμπ μπορεί να έστειλε κάποια προειδοποιητικά σήματα, όμως η δεύτερη θητεία του μπορεί να αντανακλά βαθύτερες μακροπρόθεσμες αλλαγές στην εξωτερική πολιτική των ΗΠΑ… η διερεύνηση επιλογών για την ανάπτυξη δυνατοτήτων με ευρωπαίους συμμάχους μπορεί να είναι η επόμενη λογική κίνηση». Ο Τόμπιας Έλγουντ, πρώην πολιτικός του Ηνωμένου Βασιλείου που κατείχε ανώτερη θέση στο υπουργείο Άμυνας της Βρετανίας, είπε ότι ήρθε η ώρα και για το Ηνωμένο Βασίλειο να εξετάσει το ενδεχόμενο μείωσης της εξάρτησής του από αμερικανικές αμυντικές προμήθειες. Προβλήματα παραγωγικής ικανότηταςΗ Ευρώπη αντιμετωπίζει ακόμη ένα εμπόδιο στους στόχους δαπανών της, σύμφωνα με τον Τιερί Γουίζμαν, στρατηγικό αναλυτή της Macquarie Group. Είπε στο CNBC ότι απλώς «δεν υπάρχει η αναγκαία παραγωγικότητα ικανότητα» για να εμποδίσουμε τους νέους προϋπολογισμούς
Η ακροδεξιά στην Ευρώπη
Από την Μοσχοβία Κασκούρα – Σουλτς Παραμονές των γερμανικών εκλογών της 23ης Φλεβάρη, παρατηρούμε ότι εντός της Ευρωπαϊκής Ένωσης, η ακροδεξιά έχει εδραιωθεί σε αρκετές κυβερνήσεις. Είναι επικεφαλής των κυβερνήσεων της Ιταλίας, της Ουγγαρίας και του Βελγίου, ενώ συμμετέχει σε κυβερνητικούς συνασπισμούς στις Κάτω Χώρες, τη Φινλανδία και τη Σλοβακία. Είναι επίσης μη συμμετέχων υποστηρικτής της σουηδικής κυβέρνησης. Στην Ιταλία, η ακροδεξιά είναι επικεφαλής της κυβέρνησης από τον Οκτώβριο του 2022. Η Giorgia Meloni, ηγέτης του μεταφασιστικού κόμματος Fratelli d’Italia, κέρδισε τις γενικές εκλογές και έγινε πρόεδρος του Υπουργικού Συμβουλίου. Είναι επικεφαλής ενός συνασπισμού που σχηματίστηκε με τη Λέγκα, ένα άλλο ακροδεξιό κόμμα με επικεφαλής τον Ματέο Σαλβίνι, και το Forza Italia, το συντηρητικό κόμμα του πρώην πρωθυπουργού Σίλβιο Μπερλουσκόνι μέχρι τον θάνατό του τον Ιούνιο του 2023. Η παρουσία της ακροδεξιάς στην εξουσία δεν είναι κάτι καινούργιο στη σύγχρονη πολιτική ιστορία της Ιταλίας. Μεταξύ 2018 και 2019, η Λέγκα ήταν μέρος ενός λαϊκιστικού συνασπισμού υπό την ηγεσία του Τζουζέπε Κόντε. Το κόμμα του Ματέο Σαλβίνι επέστρεψε στην εξουσία μεταξύ 2021 και 2022, αυτή τη φορά ως μέρος του εκτελεστικού οργάνου με επικεφαλής τον πρώην πρόεδρο της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας (ΕΚΤ), Μάριο Ντράγκι (ως ανεξάρτητος), που κυμαίνεται από την αριστερά έως την άκρα δεξιά. Στο Βέλγιο, μετά από επτάμισι μήνες διαπραγματεύσεων, μια νέα κυβέρνηση ανέλαβε καθήκοντα στις 3 Φεβρουαρίου 2025. Επικεφαλής της είναι ο Bart De Wever, ηγέτης του N-VA, ενός φλαμανδικού εθνικιστικού κόμματος που πρόσκειται στους Ευρωπαίους Συντηρητικούς και Μεταρρυθμιστές. Ο κυβερνητικός συνασπισμός αποτελείται από 5 κόμματα: το N-VA, τους Φλαμανδούς Σοσιαλδημοκράτες (Vooruit), τους Φλαμανδούς Χριστιανοδημοκράτες (CD&V) και τους Βαλλονέζους Φιλελεύθερους των Engagés και του Μεταρρυθμιστικού Κινήματος. Στην Ουγγαρία, το κόμμα Fidesz του Βίκτορ Όρμπαν βρίσκεται στην εξουσία από το 2010. Τον Απρίλιο του 2022, ο πρωθυπουργός επανεξελέγη για τέταρτη συνεχή θητεία. Εμβληματική φυσιογνωμία της ευρωπαϊκής ακροδεξιάς, ο Ούγγρος ηγέτης υπερασπίζεται σθεναρά το μοντέλο της « illiberal democracy» που εφαρμόζει, σε αντίθεση με τις δυτικές φιλελεύθερες δημοκρατίες. Κατηγορούμενος τακτικά για αυταρχικές υπερβολές, ο Βίκτορ Όρμπαν είχε συχνά τεταμένες σχέσεις με τα ευρωπαϊκά θεσμικά όργανα. Η κυβέρνησή του έχει κατηγορηθεί για πολυάριθμες παραβιάσεις του κράτους δικαίου, καθώς και για ιδιαίτερα αυστηρή προσέγγιση σε θέματα μετανάστευσης και παρεμπόδιση πολιτικών στήριξης της Ουκρανίας. Η Πολωνία προστέθηκε πρόσφατα στο κλαμπ των ευρωπαϊκών κρατών που κυβερνώνται από την ακροδεξιά. Στις βουλευτικές εκλογές του Οκτωβρίου 2023, το υπερσυντηρητικό κόμμα Νόμος και Δικαιοσύνη (PiS), που βρίσκεται στην εξουσία από το 2015, έχασε από τον κεντρώο, φιλοευρωπαϊκό συνασπισμό υπό την ηγεσία του Ντόναλντ Τουσκ, πρώην προέδρου του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου. Ο Τουσκ έγινε και πάλι πρωθυπουργός, αλλά ο πρόεδρος της Δημοκρατίας της Πολωνίας, ο Αντρέι Ντούντα, που ασκεί τα καθήκοντά του από το 2015, προέρχεται από το PiS. Στην Ολλανδία, το εθνικιστικό, ισλαμοφοβικό και ευρωφοβικό Κόμμα για την Ελευθερία (PVV) κέρδισε τις γενικές εκλογές του Νοεμβρίου 2023 με μεγάλη διαφορά, με 23,5% των ψήφων. Το ακροδεξιό κόμμα με επικεφαλής τον Geert Wilders διαπραγματεύτηκε στη συνέχεια μια μακροχρόνια κυβέρνηση συνασπισμού με το κεντρώο Λαϊκό Κόμμα για την Ελευθερία και τη Δημοκρατία (VVD), το κεντροδεξιό Νέο Κοινωνικό Συμβόλαιο (NSC) και το δεξιό αγροτικό κίνημα, το Κίνημα Αγροτών-Πολιτών (BBB). Στις 14 Μαΐου 2024, οι συνομιλίες τους οδήγησαν σε συμφωνία για τον σχηματισμό κυβέρνησης. Ο κ. Βίλντερς, από την πλευρά του, είχε εγκαταλείψει την ιδέα να γίνει πρωθυπουργός, λόγω της απροθυμίας που προκαλούσε το προφίλ του στους μελλοντικούς εταίρους του στον συνασπισμό. Τη θέση αυτή κατέχει από τις 2 Ιουλίου 2024 ο Dick Schoof, μέχρι πρότινος Γενικός Γραμματέας του Υπουργείου Δικαιοσύνης και Ασφάλειας, ο οποίος δεν έχει κομματική ένταξη. Στη Σλοβακία, ο Ρόμπερτ Φίκο επανήλθε στην εξουσία από τις 25 Οκτωβρίου 2023. Πρωθυπουργός σε δύο προηγούμενες περιόδους, ο ηγέτης του Smer-SD (που ιστορικά κατατάσσεται στην κεντροαριστερά, τώρα λαϊκιστής και ευρωσκεπτικιστής) αναδείχθηκε πρώτος στις βουλευτικές εκλογές του Σεπτεμβρίου 2023. Για να κυβερνήσει, συμμάχησε με το ακροδεξιό SNS (Σλοβακικό Εθνικό Κόμμα). Μόλις εγκαταστάθηκε, ο νέος συνασπισμός, ο οποίος περιλαμβάνει αρκετούς φιλορώσους υπουργούς, έσπευσε να ανακοινώσει τη διακοπή των παραδόσεων όπλων στην Ουκρανία. Στη Φινλανδία, η ακροδεξιά δεν ηγείται της κυβέρνησης, αλλά είναι μέρος της. Ο Petteri Orpo ηγείται της κυβέρνησης από τις 20 Ιουνίου 2023. Είναι μέλος του Κόμματος Εθνικού Συνασπισμού (κεντροδεξιά), το οποίο κέρδισε τις βουλευτικές εκλογές του Απριλίου 2023 (20,8% των ψήφων). Ο σημερινός πρωθυπουργός κυβερνά σε συνασπισμό με το εθνικιστικό Κόμμα των Φινλανδών, το οποίο ήρθε δεύτερο (20,1%), το Σουηδικό Λαϊκό Κόμμα της Φινλανδίας (4,3%) και τους Χριστιανοδημοκράτες (4,2%). Ένα από τα κύρια χαρακτηριστικά του Κόμματος των Φινλανδών είναι η προώθηση ενός οράματος της φινλανδικής κοινωνίας που βασίζεται στην ταυτότητα. Τα υψηλά ποσοστά του στις κοινοβουλευτικές εκλογές του επέτρεψαν να κερδίσει αρκετές κυβερνητικές θέσεις, μεταξύ των οποίων και αυτή του αναπληρωτή πρωθυπουργού για την πρόεδρό του, Riikka Purra, η οποία ανέλαβε επίσης το χαρτοφυλάκιο των Οικονομικών. Τέλος, στη Σουηδία, οι Σουηδοί Δημοκράτες (SD), οι οποίοι ιδρύθηκαν από εθνικιστές, συμπεριλαμβανομένων των νεοναζί, και των οποίων ηγείται ο Jimmie Åkesson, υποστηρίζουν την κυβέρνηση χωρίς να συμμετέχουν σε αυτήν. Αυτό σημαίνει ότι ψηφίζει τους νόμους που προτείνει η εκτελεστική εξουσία και συμβάλλει στον καθορισμό της πολιτικής της γραμμής, αλλά κανένας από τους υπουργούς δεν προέρχεται από τις τάξεις της. Το κόμμα SD ήρθε δεύτερο στις βουλευτικές εκλογές του Σεπτεμβρίου 2022, πίσω από το Σοσιαλδημοκρατικό Κόμμα της απερχόμενης πρωθυπουργού Μαγκνταλένας Άντερσον. Ωστόσο, το κόμμα προχώρησε σε συμμαχία με τη Δεξιά, επιτρέποντας στον συνασπισμό να κερδίσει τις εκλογές. Ωστόσο, ορισμένα μέλη της δεξιάς αρνήθηκαν να επιτρέψουν στην ακροδεξιά να συμμετάσχει στην κυβέρνηση, εμποδίζοντάς την να συμμετάσχει άμεσα. Η σουηδική εκτελεστική εξουσία διοικείται τώρα από τον Ulf Kristersson (Οι μετριοπαθείς, Φιλελεύθεροι Συντηρητικοί), ενώ υπουργοί προέρχονται επίσης από τους Χριστιανοδημοκράτες (Συντηρητικοί) και τους Φιλελεύθερους (Σοσιαλοφιλελεύθεροι). Στη Γερμανία, στις 23 Φεβρουαρίου, η προσοχή θα επικεντρωθεί στο AfD, το οποίο είναι πιθανό να πετύχει το καλύτερο αποτέλεσμα στην ιστορία του. Αντίθετο στη μετανάστευση και υπέρ της αποχώρησης της Γερμανίας από την Ευρωπαϊκή Ένωση, το κόμμα αυτό έχει γίνει σταθερή μεταβλητή του πολιτικού τοπίου. Μετά την είσοδό του στην Μπούντεσταγκ το 2021, το AfD κέρδισε τις περιφερειακές εκλογές στη Θουριγγία τον Σεπτέμβριο του 2024. Η Alice Weidel, συν-επικεφαλής του AfD, μπορεί να διαδραματίσει καθοριστικό ρόλο σε αυτές τις εκλογές. Η
Με 160 ψήφους, ο Κωνσταντίνος Τασούλας εκλέχθηκε νέος Πρόεδρος της Δημοκρατίας
Η Βουλή των Ελλήνων προχώρησε στην εκλογή του Κωνσταντίνου Τασούλα ως Προέδρου της Δημοκρατίας με 160 ψήφους σε σύνολο 300, στην τέταρτη ψηφοφορία. Απαραίτητη προϋπόθεση για την εκλογή Προέδρου στη συγκεκριμένη ψηφοφορία ήταν η συγκέντρωση τουλάχιστον 151 ψήφων. Εκτός από τους 156 βουλευτές της Νέας Δημοκρατίας, υπέρ του κ. Τασούλα ψήφισαν και οι ανεξάρτητοι βουλευτές Αντώνης Σαμαράς, Μάριος Σαλμάς (διαγραφέντες από τη ΝΔ), Παύλος Σαράκης (εκλεγμένος με την Ελληνική Λύση) και Χάρης Κατσιβαρδάς (εκλεγμένος με τους Σπαρτιάτες). Η ανάληψη καθηκόντων του κ. Τασούλα ως αρχηγού του κράτους θα πραγματοποιηθεί στις 13 Μαρτίου 2025, όταν ολοκληρωθεί η θητεία της Κατερίνας Σακελλαροπούλου. Από την ψηφοφορία απείχαν οι βουλευτές της Νέας Αριστεράς, της Πλεύσης Ελευθερίας και όσοι τάσσονται με το Κίνημα Δημοκρατίας του Στέφανου Κασσελάκη. Τον Τάσο Γιαννίτση στήριξαν οι 31 βουλευτές του ΠΑΣΟΚ, μαζί με τους ανεξάρτητους Μπουρχάν Μπαράν (πρώην βουλευτή του ΠΑΣΟΚ-Κινήματος Αλλαγής), Ράνια Θρασκιά και Πέτρο Παππά (προερχόμενους από τον ΣΥΡΙΖΑ-ΠΣ). Την υποψηφιότητα της Λούκας Κατσέλη στήριξαν οι 26 βουλευτές του ΣΥΡΙΖΑ-ΠΣ, μαζί με τους ανεξάρτητους Αθηνά Λινού και Γιάννη Σαρακιώτη (ανεξάρτητους, προερχόμενους από τον ΣΥΡΙΖΑ-ΠΣ) και την Αρετή Παπαϊωάννου (ανεξάρτητη, προερχόμενη από την Πλεύση Ελευθερίας). Η υποψηφιότητα του Κώστα Κυριακού έλαβε τη στήριξη των 10 βουλευτών της ΚΟ ‘Νίκη’, καθώς και των ανεξάρτητων Διονύσιου Βαλτογιάννη, Ιωάννη Δημητροκάλλη, Γεώργιου Μανούσου και Κωνσταντίνου Φλώρου, που προέρχονται από την ΚΟ ‘Σπαρτιάτες’. Συνολικά 39 βουλευτές δήλωσαν ‘παρών’, μεταξύ των οποίων οι 21 βουλευτές του ΚΚΕ, οι 11 της Ελληνικής Λύσης, οι 5 της ΚΟ ‘Σπαρτιάτες’, καθώς και οι ανεξάρτητοι Μ. Γαυγιωτάκης και Γ. Ασπιώτης, προερχόμενοι από την ΚΟ ‘Σπαρτιάτες’. Στην ψηφοφορία καταγράφηκαν 24 απουσίες, συμπεριλαμβανομένων των 11 βουλευτών της Νέας Αριστεράς, των 6 ανεξάρτητων-μελών του Κινήματος Δημοκρατίας, του ανεξάρτητου Ευάγγελου Αποστολάκη (προερχόμενου από τον ΣΥΡΙΖΑ-ΠΣ) και των 6 βουλευτών της Πλεύσης Ελευθερίας. Η πρόεδρος της Πλεύσης Ελευθερίας, Ζωή Κωνσταντοπούλου, όταν εκλήθη να ψηφίσει, δήλωσε ‘όχι στη συγκάλυψη’ υψώνοντας την αριστερή γροθιά της, χωρίς όμως η δήλωσή της να καταγραφεί ως ψήφος.Η πρόεδρος της Πλεύσης Ελευθερίας, Ζωή Κωνσταντοπούλου, όταν εκλήθη να ψηφίσει, ύψωσε την αριστερή γροθιά της δηλώνοντας “όχι στη συγκάλυψη”, ωστόσο η δήλωσή της δεν προσμετρήθηκε ως ψήφος. Μετά τη λήξη της ψηφοφορίας, ο πρόεδρος της Βουλής, Νικήτας Κακλαμάνης, μετέβη στο γραφείο του κ. Τασούλα για να του ανακοινώσει επίσημα την εκλογή του ως Προέδρου της Δημοκρατίας. Για κορυφαία τιμή και βαριά ευθύνη έκανε λόγο ο κ. Τασούλας, στην αντιφώνησή του προς τον πρόεδρο της Βουλής, αναφερόμενος στην εκλογή του στο ύπατο αξίωμα. Ο ίδιος υπογραμμίζει “να αναζητήσουμε λύσεις ευρύτερης αποδοχής, που να πηγάζουν από το δημόσιο διάλογο, όχι μόνο στη Βουλή, αλλά και στην κοινωνία.”, ενώ αναφέρει επίσης “η απόδοση των πολιτικών προσπαθειών εξαρτάται από την πολιτική ατμόσφαιρα, σε ένα περιβάλλον πρωτοφανούς γεωπολιτικής αβεβαιότητας και συγκρούσεων, τη στιγμή που οι κοινές παραδοχές των διεθνών ισορροπιών φαίνεται να αλλάζουν.” Η πορεία και το προφίλ του Κωνσταντίνου Τασούλα Γεννημένος στα Ιωάννινα το 1959, ο κ. Τασούλας είναι παντρεμένος και πατέρας δύο παιδιών. Απόφοιτος της Νομικής Σχολής του Πανεπιστημίου Αθηνών, είναι δικηγόρος Αθηνών. Στο διάστημα 1988-89, υπήρξε υπότροφος του Βρετανικού Συμβουλίου και εργάστηκε σε δικηγορική εταιρία στο Λονδίνο. Στις εκλογές του 2000, ο κ. Τασούλας εξελέγη για πρώτη φορά βουλευτής Ιωαννίνων με τη Νέα Δημοκρατία. Από τότε, διατήρησε τη βουλευτική του έδρα στις εκλογές του 2004, 2007, 2009, 2012 (δύο φορές), 2015 (δύο φορές), 2019 και 2023 (δύο φορές). Το 2006, ανέλαβε καθήκοντα αναπληρωτή Κοινοβουλευτικού Εκπροσώπου της Νέας Δημοκρατίας, ύστερα από απόφαση του πρωθυπουργού Κώστα Καραμανλή. Το 2007 ανέλαβε τη θέση του Υφυπουργού Εθνικής Άμυνας. Τον Φεβρουάριο του 2010 εκλέχθηκε στη θέση του Γενικού Γραμματέα της Κοινοβουλευτικής Ομάδας της Νέας Δημοκρατίας. Από το 2014 έως τον Ιανουάριο του 2015, διετέλεσε Υπουργός Πολιτισμού και Αθλητισμού. Το 2018 ανέλαβε καθήκοντα Γενικού Εισηγητή της ΝΔ για τη Συνταγματική Αναθεώρηση. Μετά τις εκλογές του 2019, ανέλαβε καθήκοντα Προέδρου της Βουλής των Ελλήνων. Τον Μάιο του 2023 επανεξελέγη Πρόεδρος της Βουλής των Ελλήνων. Για τρίτη συνεχόμενη φορά, τον Ιούλιο του 2023, ανέλαβε καθήκοντα Προέδρου της Βουλής των Ελλήνων. Από το 1981 έως το 1990, υπηρέτησε ως ιδιαίτερος γραμματέας του Ευάγγελου Αβέρωφ-Τοσίτσα, Επίτιμου Προέδρου της Ν.Δ., ενώ την περίοδο 1989-1990 διετέλεσε ειδικός σύμβουλος στα Υπουργεία Εθνικής Οικονομίας, Εμπορίου και Γεωργίας. Την περίοδο 1990-1993, ανέλαβε τη θέση του Προέδρου στον Οργανισμό Προώθησης Εξαγωγών (Ο.Π.Ε.). Το 1990 εξελέγη Δημοτικός Σύμβουλος στον Δήμο Κηφισιάς. Μετά τις εκλογές του 1994, ανέλαβε τη θέση του Δημάρχου Κηφισιάς. Από τον Ιούνιο του 2013, διετέλεσε Πρόεδρος του Ινστιτούτου Δημοκρατίας “Κωνσταντίνος Καραμανλής”.