AEGEAN: Η κορυφαία επιβράβευση μιας ιστορίας επιχειρηματικής ανάπτυξης και δημιουργίας
Ο CEO της AEGEAN, Δημήτρης Γερογιάννης, ξεδιπλώνει πτυχές των 25 χρόνων της εταιρείας και αποκαλύπτει ότι βασικό συστατικό τής μέχρι τώρα πορείας της είναι η βαθιά χαραγμένη στο DNA της πελατοκεντρική και ανθρωποκεντρική κουλτούρα. Φέτος, η AEGEAN γιορτάζει τα 25 της χρόνια. Μια επέτειος που επισφραγίζει την ανάπτυξη της εταιρείας στον χώρο των αερομεταφορών, σε έναν κατεξοχήν δύσκολο, έντονα κυκλικό και ανταγωνιστικό κλάδο. Από την ίδρυσή της το 1999 και μέσα σε αυτά τα 25 χρόνια, εξελίχτηκε σε μια διεθνώς αναγνωρίσιμη ελληνική αεροπορική εταιρεία που συνέβαλε στην ανάπτυξη του Τουρισμού της χώρας, στη διασυνδεσιμότητα των νησιωτικών προορισμών, και έκανε τους Έλληνες να ταξιδεύουν περισσότερο, έχοντας τιμηθεί με σημαντικές διεθνείς διακρίσεις για την ποιότητα των υπηρεσιών της. Με την παραγγελία 50 νέων αεροσκαφών Airbus A320/321 neo για την ανανέωση και επέκταση του στόλου της, μία από τις μεγαλύτερες επενδύσεις στην Ελλάδα, αλλά και την πρόσφατη επένδυσή της στο νέο Κέντρο Τεχνικής Υποστήριξης, πολλαπλασιάζει την τοπικά προστιθέμενη αξία και συνεχίζει με στιβαρά βήματα μπροστά, ανοίγοντας τις πόρτες της και για την κάλυψη αναγκών τρίτων εταιρειών. Άλλωστε, η ανάδειξή της για δέκατη συνεχή χρόνια στο TOP20 της έρευνας Most Admired Companies, και μάλιστα φέτος στην πρώτη θέση −για τρίτη φορά−, αποτελεί αναγνώριση της εμπιστοσύνης των πελατών και των επενδυτών, και επιβραβεύει τη δέσμευσή της στην καινοτομία και την ποιότητα. Αυτή ήταν και η αφορμή για τη συνάντηση με τον Δημήτρη Γερογιάννη και μέλη της διοικητικής ομάδας στην υφιστάμενη τεχνική βάση της AEGEAN, λίγο πριν ανοίξει τις πόρτες της η νέα τεχνική βάση της εταιρείας. Μια τεχνική βάση συνολικής έκτασης 35.000 τ.μ. στο «Ελευθέριος Βενιζέλος», που θα αποτελέσει ένα από τα πρώτα «πράσινα» hangar στην Ευρώπη, καθώς θα καλύπτει πλήρως τις ενεργειακές ανάγκες των κτιριακών εγκαταστάσεων, με ενέργεια που θα παράγεται από τα φωτοβολταϊκά πάνελ 3MW ισχύος, που βρίσκονται εγκατεστημένα στο κέλυφος των κτιρίων, δημιουργώντας ένα περιβαλλοντικά βιώσιμο οικοσύστημα για τις αερομεταφορές στη χώρα. Η AEGEAN ψηφίστηκε το 2024 στην πρώτη θέση των Most Admired Companies in Greece. Η AEGEAN είναι οι άνθρωποί της Μεγαλωμένος στην Έδεσσα, ηλεκτρολόγος μηχανικός του Αριστοτελείου Πανεπιστημίου, με διδακτορικό από το Yale, ο Δημήτρης Γερογιάννης, μου κατέστησε από την πρώτη στιγμή σαφές ότι όσα πέτυχε η εταιρεία τα οφείλει αποκλειστικά στην αφοσίωση, τη συνέπεια, στο ήθος και το πάθος των ανθρώπων της. «Επενδύουμε στη δημιουργία ενός περιβάλλοντος στον οργανισμό το οποίο καλλιεργεί την ανάπτυξη των δεξιοτήτων των ανθρώπων μας, μέσω εκπαίδευσης, προτάσσοντας όχι βραβεύσεις και πρωτιές σε αξιολογήσεις του κλάδου, αλλά τις ευκαιρίες εξέλιξης που δίνουμε στις νέες και στους νέους εργαζόμενους με “ήθος, νεύρο και αγάπη για τη δουλειά”. Υλοποιούμε ήδη από το 2018 τα Προγράμματα Υποτροφιών Πιλότων και Μηχανικών για να βοηθήσουμε νέες και νέους να μπουν στην Αεροπορία και την ανάπτυξη της επόμενης διοικητικής ομάδας με νέα παιδιά, τα οποία, με την υποστήριξη της “παλιάς σειράς”, που έχτισε την AEGEAN και την έφτασε ως εδώ, θα την πάνε πιο πέρα». Από οικογένεια χωρίς παρελθόν στην Αεροπορία ή τις επιχειρήσεις, ο Δημήτρης Γερογιάννης ακολούθησε τον δικό του δρόμο φοιτώντας στο Πολυτεχνείο. Έκανε με υποτροφία διδακτορικό στην Ηλεκτρολογία στο Πανεπιστήμιο του Yale και στη συνέχεια εργάστηκε στην Daimler στη Γερμανία. Επιστρέφοντας στην Ελλάδα, «προσγειώνεται» επαγγελματικά στον Διεθνή Αερολιμένα της Αθήνας και το 1999 εντάσσεται στη νεοσύστατη AEGEAN, διατελώντας γενικός διευθυντής από το 2001 και από το 2007 Διευθύνων Σύμβουλος. Η ζωή του καθορίστηκε από πενταετίες στις οποίες άλλαζε περιβάλλοντα. Κάτι που τον έμαθε από νωρίς να είναι ευέλικτος και προσαρμοστικός. Ήταν οι διαρκείς αλλαγές θέμα επιλογής ή συγκυρίας; «Δεν υπάρχει συνταγή γι’ αυτά τα πράγματα, έκανα συνειδητές επιλογές, δεδομένων των συνθηκών» μου απαντά. «Το 1984, μετά από μια 5ετία στη Θεσσαλονίκη, έφυγα για την Αμερική, ένα εντελώς διαφορετικό περιβάλλον, και όταν το 1989 έφυγα και πάλι για το Βερολίνο, αντιμετώπισα και πάλι διαφορετικές συνθήκες. Κοινός τόπος η σκληρή δουλειά και η όρεξη γι’ αυτό που επέλεγα να κάνω». Από αριστερά προς τα δεξιά: Μιχάλης Κουβελιώτης – Chief Financial Officer, Μαρίνα Σπυριδάκη – Corporate Affairs Manager, Πάνος Νικολαΐδης – Chief Ground Operations Officer, Δημήτρης Γερογιάννης – Chief Executive Officer, Σταύρος Χριστέας – Flight Operations Director, Εμμανουέλα Καραμαλή – Human Resources Director, Στέλλα Δημαράκη – Group Treasurer, Jaggi Roland – Chief Commercial Officer Η δραστηριοποίησή του στην AEGEAN ταυτίστηκε με τον διαρκή μετασχηματισμό της εταιρείας, με σημαντικές διακρίσεις, διεθνείς συνεργασίες και συνεχή ανανέωση του στόλου και των υποδομών. Μια μακρά πορεία, γεμάτη προκλήσεις και σκληρή δουλειά, συνθέτοντας μία από τις πιο ενδιαφέρουσες και επιτυχημένες ιστορίες επιχειρηματικής ανάπτυξης της ελληνικής οικονομίας. Ποιο είναι το μυστικό αυτής της επιτυχίας; «Όταν ξεκινούσαμε όλοι μαζί το 1999, μια μικρή ομάδα τότε νέων ανθρώπων με διαφορετικές προελεύσεις, με οδηγό μας το όραμα του Θεόδωρου Βασιλάκη και μόλις δύο αεροσκάφη, δεν φανταζόμασταν ότι 25 χρόνια αργότερα η AEGEAN θα αποτελεί μια εδραιωμένη, αναγνωρίσιμη και σταθερά αναπτυσσόμενη εταιρεία στην ευρωπαϊκή αγορά. Από την άλλη πλευρά, η πελατοκεντρική μας αντίληψη η σκληρή ομαδική δουλειά, η αξιοκρατία, το περιβάλλον οικογένειας, η συνεχής προσπάθεια βελτίωσης, μα πάνω από όλα η αφοσίωση, το μεράκι, ο ενθουσιασμός και η διάθεση συνεργασίας όλων των ανθρώπων μας είναι οι λόγοι που, παρά το επιχειρηματικό της μέγεθος, η εταιρεία δεν έχει μετατραπεί σε έναν απρόσωπο οργανισμό – και αυτή είναι και η συνταγή της μέχρι τώρα πορείας μας». Η αλήθεια είναι ότι σπάνια συναντάς ανθρώπους στην ίδια εταιρεία με συνέχεια και διάρκεια για 25 συναπτά χρόνια. «Ζήσαμε πάρα πολλούς μετασχηματισμούς, η AEGEAN ήταν σχεδόν μια διαφορετική εταιρεία κάθε πενταετία» μου απαντάει. Ήταν πολύ διακριτές οι φάσεις της AEGEAN, οπότε δεν αισθάνθηκα στασιμότητα στην ίδια εταιρεία. Είναι σαν να έχω δουλέψει σε τέσσερις-πέντε διαφορετικές εταιρείες, γιατί σε κάθε φάση ήταν άλλες οι συγκυρίες, άλλο το ανταγωνιστικό περιβάλλον και διαφορετική η στόχευση. Κοινή συνισταμένη διαχρονικά η πελατοκεντρική κουλτούρα, το ήθος, η ομαδικότητα, ο ενθουσιασμός, η διαρκής εξέλιξη του οργανισμού και των ανθρώπων μας». «Πέρα από τις επιδόσεις της εταιρείας και το ποιοτικό προϊόν μας, αυτό για το οποίο πραγματικά αισθάνομαι υπερήφανος είναι οι άνθρωποί μας». Οι κομβικοί σταθμοί στην πορεία ανάπτυξης Και επειδή οι επέτειοι είναι περίοδοι απολογισμών, η κουβέντα αναπόφευκτα περνάει στους καθοριστικούς σταθμούς που έπαιξαν κομβικό ρόλο στην ανάπτυξη της AEGEAN: στην εισαγωγή της
Φώτης Γιόφτσιος: Το κυριαρχο αποτύπωμα της Ten Brinke στην αγορά ακινήτων
Ο επικεφαλής του ολλανδικού ομίλου στην Ελλάδα μοιράζεται με το Fortune Greece πολύτιμα μαθήματα από μια διαδρομή 16 χρόνων και χαρτογραφεί όλες τις τάσεις στην πολλά υποσχόμενη αγορά του Real Estate, που δίνει ώθηση σε όλη την οικονομία. Ο CEO της Τen Brinke, Φώτης Γιόφτσιος, µπορεί να χαρακτηριστεί «doer», δηλαδή ως ο manager που κατάφερε να αναδείξει την πολυεθνική εταιρεία ως τον µεγαλύτερο developer και στην Ελλάδα, έχοντας ολοκληρώσει εµβληµατικά έργα εµπορικών ακινήτων, retail και logistics parks, κατοικίες, κτίρια γραφείων, καθώς επίσης και τουριστικά ακίνητα. Και τα κατάφερε, ξεκινώντας πίσω στο 2008, ουσιαστικά µόνος του στην ελληνική αγορά, η οποία τότε άρχιζε να εισέρχεται σιγά σιγά στη δίνη της παγκόσµιας οικονοµικής κρίσης. Όµως εκεί που οι περισσότεροι έβλεπαν εµπόδια, ο ίδιος έβλεπε ευκαιρίες και µελλοντικές υπεραξίες. Προτίµησε να µείνει στη χώρα µας και να µη µετακινηθεί στη Γερµανία, και µε τη βοήθεια της οµάδας που δηµιούργησε (πλέον µετράει πάνω από 150 άτοµα), αλλά και το «know how» και τα ίδια κεφάλαια ενός ολλανδικού οµίλου µε 122 χρόνια ιστορία, «έχτισε» ένα κυρίαρχο αποτύπωµα στην εγχώρια αγορά τα τελευταία 16 χρόνια. Σήµερα, η Ten Brinke στην Ελλάδα έχει συνολικά 64 εγκεκριµένα πρότζεκτ, τα οποία θα απορροφήσουν περίπου 400 εκατ. ευρώ και θα ολοκληρωθούν σε βάθος τριετίας, ενώ τα τελευταία χρόνια έχει επιδοθεί σε έναν καταιγισµό επενδύσεων στα νότια προάστια. Συνολικά, στο πλαίσιο της δραστηριότητάς της έχει δηµιουργήσει πάνω από 4.500 θέσεις εργασίας, ενώ έχει 19 ενεργά εργοτάξια στη χώρα µας, τα οποία µαζί µε τις υπόλοιπες κινήσεις ανάπτυξης που ολοκληρώθηκαν µέσα στο 2023 αντιστοιχούν σε περίπου 150 εκατ. ευρώ. Ο Φώτης Γιόφτσιος µιλάει στο Fortune Greece για το αποτύπωµα του οµίλου στην Ελλάδα, για τις προοπτικές του real estate και τις τάσεις της αγοράς, για το επενδυτικό πλάνο της Ten Brinke και τους στόχους της, ενώ περιγράφει τα χαρακτηριστικά που πρέπει να έχει ένας ηγέτης σε µια εποχή έντονης µεταβλητότητας και πολυκρίσεων. Έχοντας κλείσει πλέον 16 χρόνια παρουσίας στη χώρα μας, πώς θα περιγράφατε το αποτύπωμα της Ten Brinke στην ελληνική αγορά;Όταν ήρθαµε στην Ελλάδα, το 2008, τα πράγµατα δεν ήταν όπως είναι σήµερα. Ήµασταν στην αρχή µιας παγκόσµιας οικονοµικής κρίσης, που µετά πέρασε και στην Ελλάδα. Οι επενδύσεις και η ανάπτυξη ήταν απαγορευτικοί όροι, ενώ η κατασκευή «πάγωσε», κάτι που µας επηρεάζει, δεδοµένου ότι είµαστε developers και η δουλειά µας εξαρτάται σε µεγάλο βαθµό από αυτήν, χωρίς να είµαστε κατασκευαστική εταιρεία. Αποφασίσαµε να προχωρήσουµε…βλέποντας το µέλλον και την προοπτική. Ύστερα από 16 χρόνια, η απόφασή µας αυτή θεωρώ ότι δικαιώθηκε. Η Ten Brinke, άλλωστε, είναι ένας ευρωπαϊκός κολοσσός παγκόσµιας εµβέλειας, ο οποίος έχει κλείσει 122 χρόνια ζωής, κάτι που σηµαίνει ότι έχει µεγάλη εµπειρία, διαθέτει αυτό που λέµε «know-how». Το πιο σηµαντικό, όµως, είναι ότι έχει ίδια κεφάλαια, άρα και την απαιτούµενη ρευστότητα. Αυτά τα χαρακτηριστικά φέραµε και στην ελληνική αγορά, την οποία µελετήσαµε, είδαµε τις ανάγκες της και τις καλύψαµε. Έχουµε κάνει πάρα πολλές αναπτύξεις σε όλους τους κλάδους, συµπεριλαµβανοµένων των οικιστικών ακινήτων. Σας θυµίζω ότι µέσα στην οικονοµική κρίση δεν υπήρχε τίποτα οικιστικό, αλλά εµείς βλέπαµε την επόµενη ηµέρα. Λέγαµε ότι δεν µπορεί να µην ξεκινήσει το οικιστικό, γιατί οι ανάγκες µεγαλώνουν. Επίσης, ήµασταν η πρώτη εταιρεία που σηκώσαµε γερανό στο Ελληνικό το 2017 για ένα πρώτο οικιστικό µας κτίριο πιλοτικά, για να δούµε πώς θα τα πάει. Και όντως πήγε καλά. Αµέσως µετά προχωρήσαµε στην αγορά δεκάδων οικοπέδων στην ευρύτερη περιοχή των νοτίων προαστίων. «Βλέπουμε μια πορεία ανάπτυξης τα επόμενα χρόνια σε όλες τις κατηγορίες ακινητων. Δεν θέλω να αποκλείσω καμία, καθώς υπάρχει ζήτηση σε όλες. Οι νεεσ μασ επενδυσεισ αγγιζουν τα 400 εκατ». Σε αυτά τα 16 χρόνια δραστηριότητας, πότε η αγορά έδειξε ότι «γυρίζει» σε καλύτερες μέρες;Η πραγµατική αλλαγή ξεκίνησε µετά το 2018. Βοήθησε και η φιλική προς τις επενδύσεις πολιτική που εφάρµοσε η χώρα, η οποία έδωσε ώθηση στην αγορά και στην οικονοµία που διψούσε για κεφάλαια, καθώς το κράτος δεν µπορούσε να δανείσει, γιατί δεν είχε χρήµατα. Έπρεπε πρωτίστως να βρει τρόπο να δανειστεί το ίδιο, για να καλύψει τις δικές του υποχρεώσεις, πόσο µάλλον την ανάπτυξη. Σήµερα υπάρχουν περισσότερα χρηµατοδοτικά εργαλεία, η ανάπτυξη έχει επανέλθει και οι τράπεζες µπορούν να στηρίξουν την αγορά. Στην Ten Brinke ήµασταν έτοιµοι, καθώς, όπως ανέφερα, ήδη έχουµε τα ίδια κεφάλαια για να χρηµατοδοτήσουµε την ανάπτυξή µας. Ποιο είναι πλέον το τρέχον επενδυτικό σας πλάνο και πού εστιάζει;Βλέπουµε µια πορεία ανάπτυξης τα επόµενα χρόνια σε όλες τις κατηγορίες. Δεν θέλω να αποκλείσω καµία, καθώς υπάρχει ζήτηση σε όλες. Αναφέροµαι στα οικιστικά ακίνητα, τα τουριστικά ακίνητα, στην εξοχική κατοικία, στα εµπορικά ακίνητα, είτε αυτά είναι γραφεία, είτε αυτά είναι καταστήµατα, και νοµίζω ότι είµαστε οι µοναδικοί developers στη χώρα που κάνουµε ανάπτυξη στο retail µεεξειδίκευση στα retail parks τόσο έντονα. Στην Ελλάδα είναι προγραµµατισµένο να έρθουν νέες αλυσίδες, µε στόχο να ανοίξουν πληθώρα νέων καταστηµάτων. Αρκετοί που «φλερτάρουν» µε την ελληνική αγορά προέρχονται από τη Βόρεια Ευρώπη, όπως άλλωστε και η Ten Brinke, η οποία έχει έδρα στην Ολλανδία και ένα χαρτοφυλάκιο πελατών άνω των 100 ετών. Αυτό το πελατολόγιο των µεγάλων παικτών στο retail, βλέπει θετικά µια επένδυση στη χώρα µας. Συνεπώς, νέοι retailers θα κατέβουν στην Ελλάδα οι οποίοι αναζητούν ήδη νέα σηµεία πώλησης. Σε ποιον θα απευθυνθούν; Είµαστε οι µοναδικοί που µπορούµε να υποστηρίξουµε κάθε είδους επενδυτή. Στο οικιστικό κοµµάτι, θεωρούµε ότι θα συνεχίσει να υπάρχει ζήτηση όχι µόνο από εγχώριους, αλλά και από ξένους αγοραστές. Το ότι το πρόγραµµα απόκτησης golden visa πλέον στοχεύει σε υψηλά εισοδήµατα είναι καλό. Από τη µία, θα ικανοποιηθούν οι ανάγκες της τοπικής αγοράς από την άλλη, θα έρθουν νέοι, ξένοι αγοραστές, µε ισχυρότερο βαλάντιο, οι οποίοι θα πρέπει να δώσουν περισσότερα χρήµατα για µια κατοικία. Τα οικιστικά projects που αναπτύσσουµε σε σχέση µε τα εµπορικά είναι 50%-50%. Αλλά σε οικονοµικά µεγέθη είναι 30% το οικιστικό, 70% το εµπορικό. Τέλος, όσον αφορά στο τουριστικό κοµµάτι, αναζητούµε σε όλη την Ελλάδα υφιστάµενα ξενοδοχεία για να τα εξαγοράσουµε, είτε εκτάσεις για να τα αναπτύξουµε οι ίδιοι. Έχουµε εντοπίσει ότι υπάρχει ενδιαφέρον από ξενοδοχειακά brands της Βόρειας Ευρώπης, τα οποία, ωστόσο, µέχρι σήµερα δεν έχουν παρουσία στην Ελλάδα. Όλο αυτό το πλάνο
Travelgems: Η Ελλάδα της Νίκης Σμυρνή είναι αυτή στην οποία θέλουμε να ζούμε
«Αυτός που θέλει να αλλάξει τον κόσμο πρέπει να αλλάξει πρώτα τον εαυτό του». Αυτή η φιλοσοφική σκέψη του Σωκράτη είναι ο «φάρος» που οδηγεί τη Νίκη Συρνή και το έργο της Travelgems. Στις γαλήνιες γωνιές της Ελλάδας, όπου ο αρχαίος κόσμος ψιθυρίζει τα μυστικά του, η Νίκη Σμύρνη βρήκε την έμπνευση για να πυροδοτήσει μια σύγχρονη προσωπική, αλλά και μαζική, επανάσταση. Το ταξίδι της founder της εταιρείας Travelgems, ξεκίνησε ώστε να δημιουργηθεί ένας ισχυρός αντίλογος απέναντι στις απαξιωτικές αντιλήψεις για την χώρα μας κατά τη διάρκεια της οικονομικής κρίσης. Νιώθοντας βαθιά περηφάνια, αλλά και ευθύνη, για την ελληνική κληρονομιά της, θέλησε ο κόσμος να δει τα κρυμμένα πετράδια της Ελλάδας μέσα από τα μάτια της. Ήταν μια τυχαία συνάντηση με το βιβλίο «The Power of Now» του Eckhart Tolle που ανακατεύθυνε το μονοπάτι της Νίκης Σμυρνή από μια corporate καθημερινότητα στην δημιουργία της Travelgems. Βυθισμένη σε πνευματικές και φιλοσοφικές αναζητήσεις, ανακάλυψε έναν νέο σκοπό, συνειδητοποιώντας ότι το αληθινό της κάλεσμα ήταν να βοηθά τους ανθρώπους να γίνουν η καλύτερη εκδοχή του εαυτού τους. Από το πρώτο retreat τον Οκτώβριο του 2019 με τη διάσημη συγγραφέα Madeline Miller, έως τα δεκάδες θεματικά retreats σε όλη την Ευρώπη, η Travelgems έχει εξελιχθεί σε φάρο ολιστικής ευημερίας. Οι συμμετέχοντες έχουν την ευκαιρία να εμβαθύνουν σε θέματα όπως η γιόγκα, η αυτοβελτίωση και η ιστορία, ενώ παράλληλα σφυρηλατούν μόνιμες φιλίες και βαθιά προσωπική ανάπτυξη. – Οι τρεις πυλώνες των retreats σας είναι η εκπαίδευση, η εξέλιξη και η ενσωμάτωση. Πώς συμβάλλει κάθε πυλώνας στην συνολική εμπειρία που προσφέρει η Travelgems; Βασική επιδίωξη σε κάθε ένα από τα retreats μας είναι οι συμμετέχοντες να εκπαιδεύονται, να μαθαίνουν κάτι καινούργιο και να εξελίσσονται μέσα από τη γνώση και την κοινωνική συνεύρεση με νέο κόσμο. Έχουμε τεράστια ευθύνη όταν μιλάμε για την ανθρώπινη φύση και την εκπαίδευσή της, και αυτό σημαίνει ότι πρέπει οι retreat leaders μας να είναι top στον κλάδο τους. Για παράδειγμα, θα πραγματοποιηθεί φέτος το Wine & Philosophy retreat όπου θα κάνουμε αναπαράσταση αρχαίου συμποσίου και θα έρθει στην χώρα μας η μεγαλύτερη κριτικός κρασιού στον κόσμο, η Jancis Robinson, 35 χρόνια αρθρογράφος των Financial Times, η οποία έχει γράψει ένα από τα καλύτερα βιβλία για το κρασί στον κόσμο. Επίσης, θα έχουμε μαζί μας τον Raimonds Tomsons, τον καλύτερο σομελιέ του κόσμου για το 2023, και την Edith Hall, καθηγήτρια φιλοσοφίας στο Durham University. Επίσης, διοργανώνουμε ένα retreat που λέγεται Eat Well, Live Well Retreat a Mediterrenean Food Journey, το οποίο θα πραγματοποιηθεί στην Κρήτη με έναν από τους κορυφαίους star σεφ παγκοσμίως, βραβευμένο με αστέρια Michellin, τον Tom Aikens, και με τον καθηγητή πανεπιστημίου δρ. Καλλίτση, όπου θα μιλήσουμε για την αξία της μεσογειακής διατροφής, ενώ ο σεφ μαζί με τη διατροφολόγο Χριστίνα Κωστάρα, θα διδάξουν στους συμμετέχοντες πώς θα εντάξουν τη μεσογειακή διατροφή στην καθημερινότητά τους. Φυσικά η φετινή κορωνίδα μας θα είναι το retreat με τον Dr. Deepak Chopra, το οποίο θα έχει ως επίκεντρο το longevity, όπου και θα μάθουμε 10 τρόπους με τους οποίους μπορούμε να αντιστρέψουμε τη βιολογική μας ηλικία και να ζήσουμε μια μακρύτερη και πιο χαρούμενη ζωή. – Ποια είναι η έμπνευση πίσω τα concepts των retreats σας; Κάθε retreat που ετοιμάζουμε πρέπει να «ακουμπά» στους στόχους μας, οι οποίοι, όπως είπαμε, είναι η εκπαίδευση, η εξέλιξη και η ενσωμάτωση. Αντιμετωπίζουμε τα retreats ως μια προσωπική «επένδυση» για κάθε συμμετέχοντα, η οποία θα βοηθήσει στην προσωπική του αυτοβελτίωση. Δεν επιδιώκουμε τη δημιουργία εμπορευματοποιημένων μαζικών retreats, αλλά το να δουλέψουμε με μυαλό, σώμα και ψυχή, προσφέροντας μακροπρόθεσμη αξία, που θα έχει αντίκτυπο σε όλες τις πτυχές της καθημερινότητάς των ανθρώπων που έρχονται κοντά μας. – Έχετε φιλοξενήσει πολύ σημαντικά ονόματα του παγκόσμιου στερεώματος, όπως την Natalie Haynes και τον Dr. Chopra, ο οποίος θα βρεθεί και πάλι σε ένα από τα retreats σας το προσεχές φθινόπωρο. Ποια είναι αυτή η μαγική «επαφή» που δημιουργείτε με τόσο σημαντικούς ανθρώπους, ώστε να επισκεφθούν την Ελλάδα και να μοιραστούν το πνεύμα τους μαζί μας; Όλοι αυτοί οι άνθρωποι με την τόσο δυνατή σκέψη και το «φωτεινό πνεύμα» είναι επιφυλακτικοί μέχρι να διαπιστώσουν τις πραγματικές προθέσεις και τον τρόπο σκέψης σου. Το πρώτο βήμα είναι το πώς θα τους προσεγγίσεις, αλλά και το concept που θα προτείνεις. Όταν ο Dr. Chopra είχε έρθει στην Ελλάδα γύρισα τον κόσμο «ανάποδα» για να τον συναντήσω, κάτι που φυσικά δεν ήταν εύκολο, είχα συνεργαστεί όμως με την δασκάλα της γιόγκα του πολλές φορές και της ζήτησα να με βοηθήσει να τον δω. Μόλις βρεθήκαμε η επαφή μας ήταν τόσο αβίαστη που με αγκάλιασε και μου είπε ότι «θα δουλέψουμε μαζί». Δεν φοβάμαι όταν μοιράζομαι την αλήθεια μου με αυτούς τους ανθρώπους, γιατί εάν είσαι ειλικρινής και «ξεδιπλώσεις» το όραμά σου, τότε η επιτυχία είναι σχεδόν σίγουρη. Βέβαια πάντα υπάρχει ένα ρίσκο, όμως εκεί φαίνεται πόσο σημαντικοί είναι οι συνεργάτες σου και η ομάδα που θα σε στηρίξει όταν προσπαθείς να κάνεις ένα τεράστιο βήμα. – Ποιο είναι το feedback που παίρνετε από όσους συμμετέχουν στα retreats;Οι περισσότεροι από όσους συμμετέχουν στα retreats μας είναι solo travelers που επιδιώκουν την αυτοβελτίωση. Μέσα από τις δραστηριότητες που οργανώνουμε έρχονται κοντά με άτομα με τα οποία μοιράζονται κοινά ενδιαφέροντα, ενώ παράλληλα η επαφή με τη γνώση που τους προσφέρεται τους κάνει καλό, τους ανανεώνει. Αυτή είναι και η γοητεία των retreats: σε μεταμορφώνουν σε μια καλύτερη, πιο φωτεινή εκδοχή του εαυτού σου. Νιώθω ευλογημένη και ευγνώμων για το γεγονός ότι αυτοί οι άνθρωποι δεν συνδέονται παροδικά, αλλά γίνονται ομάδα, κρατάνε επαφή μεταξύ τους και, τελικά, επιστρέφουν στα retreats μας. – Από όλη την πορεία σας φαίνεται πως έχετε μια αδυναμία στην κλασική αρχαιότητα. Πώς σας «τροφοδοτούν» τα διδάγματα των Ελλήνων κλασικών; Όταν ξεκίνησα να διαβάζω το «The Power of Now» του Eckhart Tolle συνειδητοποίησα ότι οι πρώτοι που μίλησαν για την πνευματικότητα, και για όλες τις εκφάνσεις της, ήταν οι αρχαίοι Έλληνες. Τότε αναρωτήθηκα «γιατί δεν ανατρέχω στην αρχαία ελληνική φιλοσοφία;» Αυτό μου έδωσε το έναυσμα να μοιραστώ τη δύναμη της αρχαίας Ελλάδας με όσο περισσότερο κόσμο γίνεται και γι’αυτό κάθε χρόνο, από
«Το ΑΙ είναι πιο πιθανό να αυξήσει τις ανθρώπινες ικανότητες παρά να αντικαταστήσει τους ανθρώπους»
Οι περιπτώσεις προκατάληψης των μεγάλων γλωσσικών μοντέλων και οι συνθήκες ανάπτυξης μιας τεχνητής νοημοσύνης για όλους. Να γεφυρώσει το χάσμα ανάμεσα στον εξελισσόμενο τομέα της τεχνητής νοημοσύνης και του κόσμου του Marketing φιλοδοξεί το AI Academy for Marketers. Μέσα από ένα 6μηνο hands-on εκπαιδευτικό πρόγραμμα, το οποίο ξεκινά επισήμως στις 20 Ιουνίου και αποτελείται από εβδομαδιαία online sessions, οι συμμετέχοντες θα μάθουν, μεταξύ άλλων, πώς να αξιοποιούν το AI για την παραγωγή περιεχομένου, πώς να χρησιμοποιούν ΑΙ εργαλεία και εφαρμογές για επιχειρησιακούς σκοπούς, project management και εξυπηρέτηση πελατών, θα εκπαιδευτούν στο να δημιουργούν AI Assistant, έναν πολύτιμο βοηθό για την εξοικονόμηση χρόνου και πόρων, ενώ θα αποκτήσουν γνώση για την εφαρμογή της τεχνητής νοημοσύνης στα audience analytics. Η πιστοποίηση αποδίδεται από το BCA College, Academic Partner της Sherpa Society και το πρώτο course της Ακαδημίας με τίτλο “Essential – Become a True Expert in AI Marketing” απευθύνεται σε επαγγελματίες, στελέχη και decision makers του marketing και του business. Βασικός εισηγητής θα είναι ο Vincent Sider, ο οποίος διαθέτει πάνω από 20 χρόνια εμπειρίας στον τομέα του digital marketing και expertise στην εκπαίδευση στελεχών στην τεχνητή νοημοσύνη. Έχει συνεργαστεί παγκοσμίως με μερικούς από τους κορυφαίους οργανισμούς στον κόσμο, αναπτύσσοντας παγκόσμιας κλάσης marketing με βάση τα δεδομένα ως Επικεφαλής Στρατηγικής στην British Telecom, Αντιπρόεδρος για τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης στο BBC, Επικεφαλής του TopGear.com και Στρατηγικός Σύμβουλος στο Royal Foundation. Σε αποκλειστική συνέντευξη στο Fortune Greece ο κ. Sider, ο οποίος δημιούργησε τον ψηφιακό βοηθό “AI Vinnie”, απαντά στο πώς η τεχνητή νοημοσύνη αλλάζει στην πράξη τον τρόπο λειτουργίας οργανισμών και επιχειρήσεων και δίνει μια γεύση από τα όσα θα ζήσουμε στο εγγύς μέλλον. Κύριε Sider, ποιες είναι οι τρέχουσες τάσεις και εξελίξεις στην έρευνα και ανάπτυξη τεχνητής νοημοσύνης; Η ώθηση να γίνουν τα LLM μεγαλύτερα για πιο σύνθετες εργασίες και μικρότερα για αποτελεσματική ανάπτυξη σε τοπικές συσκευές είναι μια σημαντική τάση. Αυτή η διπλή προσέγγιση στοχεύει να εξισορροπήσει την ανάγκη για ισχυρές δυνατότητες τεχνητής νοημοσύνης με την πρακτικότητα της εκτέλεσής της σε καταναλωτικό υλικό. Η ενσωμάτωση LLM σε ρομπότ προχωρά με ταχείς ρυθμούς, ενισχύοντας την ικανότητα τους να κατανοούν και να αλληλεπιδρούν με το περιβάλλον τους πιο έξυπνα και διαισθητικά. Αυτή η τάση περιλαμβάνει εξελίξεις σε αυτόνομα συστήματα, προσωπικούς βοηθούς και βιομηχανικούς αυτοματισμούς. Οι πράκτορες τεχνητής νοημοσύνης, που είναι αυτόνομες οντότητες που μπορούν να εκτελούν εργασίες ή να προσομοιώνουν συνομιλίες, αυξάνονται σε δημοτικότητα. Χρησιμοποιούνται όλο και περισσότερο στην υποστήριξη πελατών, στην τηλεφωνία και σε διάφορες επιχειρηματικές διαδικασίες για τη βελτίωση της αποτελεσματικότητας και της ικανοποίησης των πελατών. Ποιοι είναι οι ηθικοί περιορισμοί και οι προκλήσεις που σχετίζονται με τη χρήση της τεχνητής νοημοσύνης σε διάφορους κλάδους; Το βασικό ζήτημα είναι ότι τα δεδομένα στα οποία έχουν εκπαιδευτεί τα μοντέλα μπορεί να περιλαμβάνουν προκατάληψη: Κοινωνικοοικονομική προκατάληψη: Οι αλγόριθμοι τεχνητής νοημοσύνης μπορούν να ενισχύσουν και να επιδεινώσουν τις υπάρχουσες κοινωνικές και οικονομικές ανισότητες ευνοώντας αυτούς με υψηλότερη κοινωνικοοικονομική θέση, οδηγώντας σε ανισότητες στις ευκαιρίες και τις υπηρεσίες. Φυλετική προκατάληψη: Τα μοντέλα τεχνητής νοημοσύνης ενδέχεται να περιλαμβάνουν ακούσια φυλετικές προκαταλήψεις, με αποτέλεσμα πρακτικές που εισάγουν διακρίσεις στις προσλήψεις, στον δανεισμό και στην αστυνόμευση, οι οποίες μπορούν να διαιωνίσουν τις συστημικές ανισότητες. Διάκριση λόγω φύλου: Η διάκριση λόγω φύλου μπορεί να ενσωματωθεί σε αλγόριθμους, ιδιαίτερα σε τομείς που παραδοσιακά κυριαρχεί ένα φύλο, επηρεάζοντας τις προσλήψεις, την προαγωγή και άλλες ευκαιρίες. Προκατάληψη εκπαίδευσης: Στις τυποποιημένες δοκιμές και τις εισαγωγές στα κολέγια, η τεχνητή νοημοσύνη μπορεί να ευνοήσει ορισμένες ομάδες, δημιουργώντας εμπόδια για μειονεκτούντες ή μειονοτικούς φοιτητές. Προκατάληψη για την απασχόληση: Οι αλγόριθμοι πρόσληψης μπορούν να κάνουν διακρίσεις βάσει πληρεξουσίων για τη φυλή, το φύλο ή την κοινωνικοοικονομική κατάσταση, αποκλείοντας δυνητικά αδίκως υποψηφίους που πληρούν τις προϋποθέσεις. Προκατάληψη υγειονομικής περίθαλψης: Στην υγειονομική περίθαλψη, οι αλγόριθμοι ενδέχεται να δίνουν προτεραιότητα ή να παραμελούν τους ασθενείς με βάση μεροληπτικά δεδομένα, οδηγώντας σε άνιση μεταχείριση και αποτελέσματα. Προκατάληψη Ποινικής Δικαιοσύνης: Οι αλγόριθμοι προγνωστικής αστυνόμευσης και καταδίκης μπορούν να στοχεύουν δυσανάλογα τις μειονοτικές κοινότητες, ενισχύοντας αρνητικά στερεότυπα και οδηγώντας σε άδικη μεταχείριση. Αυτές οι προκαταλήψεις συχνά προκύπτουν από προκατειλημμένα δεδομένα, έλλειψη διαφάνειας ή αδυναμία εξέτασης ευρύτερων κοινωνικών πλαισίων, που απαιτούν αυξημένο έλεγχο, ηθικούς προβληματισμούς και ανθρώπινη επίβλεψη για τον μετριασμό τους. Πώς προσεγγίζουν οι ειδικοί της τεχνητής νοημοσύνης τον σχεδιασμό και την εφαρμογή συστημάτων τεχνητής νοημοσύνης για να εξασφαλίσουν ακρίβεια και αξιοπιστία; Επικεντρώνονται στην ευθυγράμμιση των συστημάτων τεχνητής νοημοσύνης με τις ανθρώπινες αξίες και στόχους. Αυτό περιλαμβάνει τον καθορισμό σαφών στόχων, περιορισμών και ηθικών κατευθυντήριων γραμμών για τη συμπεριφορά της τεχνητής νοημοσύνης. Η ανάπτυξη ισχυρής και ασφαλούς τεχνητής νοημοσύνης περιλαμβάνει αυστηρές δοκιμές υπό διάφορες συνθήκες, διασφαλίζοντας ότι τα συστήματα τεχνητής νοημοσύνης αποδίδουν αξιόπιστα και προβλέψιμα. Τεχνικές όπως ο αντίθετος έλεγχος και οι έλεγχοι πλεονασμού χρησιμοποιούνται για τη βελτίωση της ανθεκτικότητας του συστήματος. Οι ειδικοί τονίζουν τη σημασία της διαφάνειας στα μοντέλα τεχνητής νοημοσύνης. Αυτό περιλαμβάνει τη λήψη αποφάσεων τεχνητής νοημοσύνης ερμηνεύσιμων και κατανοητών στους χρήστες, κάτι που βοηθά στην κατανόηση του συλλογισμού πίσω από τις ενέργειες και τα αποτελέσματα της τεχνητής νοημοσύνης. Η ενσωμάτωση της ανθρώπινης επίβλεψης στα συστήματα τεχνητής νοημοσύνης διασφαλίζει ότι οι κρίσιμες αποφάσεις επανεξετάζονται από ανθρώπους, παρέχοντας ένα δίχτυ ασφαλείας έναντι πιθανών σφαλμάτων ή προκαταλήψεων της τεχνητής νοημοσύνης. Τα συστήματα τεχνητής νοημοσύνης παρακολουθούνται και ενημερώνονται συνεχώς με βάση σχόλια και νέα δεδομένα. Αυτή η επαναληπτική διαδικασία βοηθά στη βελτίωση της ακρίβειας και της αξιοπιστίας των μοντέλων AI με την πάροδο του χρόνου. Κατά τη γνώμη σας ποιες είναι μερικές εφαρμογές του ΑΙ στον πραγματικό κόσμο που έχουν σημαντικό αντίκτυπο στην κοινωνία; Η τεχνητή νοημοσύνη φέρνει επανάσταση στον τομέα της βιοτεχνολογίας, ιδιαίτερα στον σχεδιασμό πρωτεϊνών. Τα μοντέλα τεχνητής νοημοσύνης μπορούν να προβλέψουν τις πρωτεϊνικές δομές και να σχεδιάσουν νέες πρωτεΐνες, επιταχύνοντας την ανακάλυψη και την ανάπτυξη φαρμάκων. Επιπρόσθετα, καταπολεμά την παράνομη υλοτομία και το εμπόριο ξυλείας μέσω εφαρμογών που χρησιμοποιούν deep learning και την αναγνώριση εικόνων. Οι επιθεωρητές μπορούν γρήγορα να αναγνωρίσουν περισσότερα από 500 είδη ξύλου χρησιμοποιώντας ένα smartphone, βοηθώντας στη διατήρηση των δασών. Σε πόλεις όπως το Λονδίνο, οι λύσεις με τεχνητή νοημοσύνη μεταμορφώνουν τις αστικές μεταφορές. Οι τεχνολογίες υπολογιστικής όρασης ενισχύουν την οδική ασφάλεια και αποτελεσματικότητα, μειώνουν την κυκλοφοριακή συμφόρηση και υποστηρίζουν πρωτοβουλίες όπως το
Νάντια Τζουνάρα (Tzounara Winery): «Κάθε φιάλη κρασιού μας είναι ένας δρόμος με μυστήριο και ρομαντισμό»
Η Νάντια Τζουνάρα περιέγραψε στο Fortune Greece τη φιλοσοφία του Tzounara Winery, μίλησε για τη «βαριά» αμπελουργική κληρονομιά της χώρας μας και αποκάλυψε τι κρασιά προτιμούν οι Έλληνες. Η Νάντια Τζουνάρα έχει έναν τρόπο να σε κάνει να νιώθεις ότι τη γνωρίζεις χρόνια. Η ενέργειά της είναι μεταδοτική και η αγάπη της για τα αμπέλια είναι τόσο βαθιά, ώστε με μεγάλη αφοσίωση και αγάπη έχει καταφέρει μέσα σε λίγα μόλις χρόνια να αφήσει το δικό της αποτύπωμα στον κλάδο της οινοποιίας. Τόσο αυτή όσο και τα κρασιά της αντιπροσωπεύουν το πνεύμα της Ελλάδας: ισχυρό, μοναδικό, ριζωμένο στην παράδοση, όμως με βλέμμα στραμμένο στο μέλλον. Το ενδιαφέρον της για την οινοποιία δεν αναπτύχθηκε καθόλου τυχαία, αφού πριν περίπου 50 χρόνια ο παππούς της αγόρασε και καλλιέργησε ένα μικρό αμπέλι για να παράγει το δικό του κρασί στα Βάγια Βοιωτίας. Από το 1990 και τρεις γενιές μετά, η οικογένεια Τζουνάρα συνεχίζει με το ίδιο πάθος και αφοσίωση την οινική «παράδοση», βάζοντας όλη τη γνώση και την τέχνη στα προϊόντα της, δημιουργώντας κρασιά που γίνονται σύντροφοι σε κάθε όμορφη στιγμή της ζωής μας. Βρίσκεστε στον χώρο της οινοποιίας πάνω από 30 χρόνια. Τι ήταν αυτό που σας ενέπνευσε να ασχοληθείτε με τον συγκεκριμένο κλάδο;Πριν περίπου μισό αιώνα, ο παππούς μου αποφάσισε να ταξιδέψει στον κόσμο του κρασιού. Ο τόπος μας, η Βοιωτία, έχει κατάλληλα εδάφη και μια ιστορία βαθιά. Από τότε η παράδοσή μας στον τομέα της οινοπαραγωγής είναι μια σημαντική πηγή υπερηφάνειας. Και αυτό οφείλεται στην αφοσίωση και την αγάπη που επενδύει ο πατέρας μου σε κάθε σταγόνα του οίνου που παράγει. Η συμβολή του είναι ουσιαστική, αφού με την εμπειρία του και τη δημιουργικότητά του μας καθοδηγεί και μας εμπνέει να συνεχίσουμε αυτή την παράδοση. Ο κλάδος της οινοποιίας είναι μια βιομηχανία που συνδυάζει την τέχνη, την επιστήμη και τη φύση. Τα προσωπικά βιώματα και οι εμπειρίες μου από τους αμπελώνες του εξωτερικού με ενέπνευσαν και με οδήγησαν να ασχοληθώ επαγγελματικά με την παραγωγή των κρασιών μας. Η αγάπη μου για το κρασί, το οποίο είναι πολλά περισσότερα από ένα ποτό, η επιθυμία μου να δημιουργήσουμε κάτι μοναδικό και υπέροχο που να μας ταξιδεύει σε νέους κόσμους με ενέπνευσαν να μπω στον χώρο. Ο ενθουσιασμός που αισθάνομαι όταν βλέπω τους ανθρώπους να απολαμβάνουν τα κρασιά μας είναι ανεκτίμητος και με ωθεί να εξελίσσω συνεχώς την ποιότητα και τη γεύση των προϊόντων μας. Κάθε φιάλη κρασιού μας είναι μια πύλη για νέες εμπειρίες και ανακαλύψεις μικρών και μεγάλων θαυμάτων, ένας δρόμος γεμάτος ρομαντισμό και μυστήριο που περιμένει να ανακαλυφθεί. Πώς θα περιγράφατε το Tzounara Winery σε κάποιον που δεν έχει δοκιμάσει ακόμη τα κρασιά σας;Το Tzounara Winery είναι ένα μπουτίκ οινοποιείο στην καρδιά της όμορφης ελληνικής υπαίθρου, στα Βάγια Βοιωτίας, που συνδυάζει την παράδοση με την καινοτομία στην παραγωγή κρασιών υψηλής ποιότητας που ξεχωρίζουν για τη μοναδική γεύση τους. Τα κρασιά μας παράγονται με μεράκι και φροντίδα, αφού επιλεγούν οι καλύτερες ποικιλίες σταφυλιών, με τη χρήση παραδοσιακών τεχνικών οινοποίησης. Κάθε γουλιά αναδεικνύει τον χαρακτήρα και την προσωπικότητα, προσφέροντας μια αξέχαστη εμπειρία γευσιγνωσίας. Με μια γκάμα ποικίλων ετικετών για κάθε γούστο, το Tzounara Winery σας καλεί να ανακαλύψετε τον μαγικό κόσμο των κρασιών μας και να απολαύσετε τη γευστική εμπειρία που παρέχουμε. Υπάρχει κάποιο χαρακτηριστικό που κάνει τα κρασιά σας να ξεχωρίζουν; Το προσωπικό σας αποτύπωμα;Υπάρχουν πραγματικά υπέροχα κρασιά, φθηνά και ακριβά, επώνυμα και ανώνυμα, ελληνικά και ξένα. Για εμάς αυτό που τα κάνει να ξεχωρίζουν δεν είναι η τιμή τους, αλλά ο τρόπος που σε κάνουν να νιώθεις τη στιγμή που τα γεύεσαι. Δοκιμάζουμε καθημερινά κρασιά από τους μεγαλύτερους αμπελώνες του κόσμου, γιατί θέλουμε να γνωρίζουμε από πρώτο χέρι τα συναισθήματα που δημιουργεί η γεύση τους, η όψη τους, η μυρωδιά τους. Γιατί ως νέοι οινοποιοί θέλουμε συνεχώς να γινόμαστε καλύτεροι, να εμπλουτίζεται η δική μας παλέτα, να μπορούμε να ξεχωρίσουμε τις λεπτές νότες που κάνουν ένα πραγματικά μεγάλο κρασί. Εμείς −σήμερα, αύριο και για πάντα− θέλουμε να δοκιμάζουν και να επιλέγουν το κρασί μας εκείνοι που αναγνωρίζουν την προσπάθεια, το πάθος και την αγάπη που βάζουμε σε κάθε μας μπουκάλι. Εκείνοι που θέλουν να μοιράζονται τα συναισθήματα που τους προκαλεί με άλλους: τους φίλους, τους συνεργάτες, την καλή παρέα. Γιατί για εμάς το κρασί δεν ευφραίνει μόνο την καρδία· φέρνει τους ανθρώπους κοντά, τους συνδέει και τους βοηθά να δημιουργούν και να καλλιεργούν σχέσεις. Την περίοδο 2023-2024 η οινοπαραγωγή στην Ελλάδα βρέθηκε σε ιστορικά χαμηλά. Ποιοι ήταν οι σημαντικότεροι παράγοντες που οδήγησαν σε αυτό το αποτέλεσμα και πώς επηρεαστήκατε εσείς;Η οινοπαραγωγή στην Ελλάδα την περίοδο 2023-2024 επηρεάστηκε από πολλούς παράγοντες που οδήγησαν σε ιστορικά χαμηλά επίπεδα παραγωγής. Ένας από τους κύριους παράγοντες ήταν οι καιρικές συνθήκες, με έντονες βροχοπτώσεις και υψηλές θερμοκρασίες που επηρέασαν τη φύση του σταφυλιού και την ποιότητα του κρασιού. Επιπλέον, οι οινοπαραγωγοί αντιμετώπισαν προκλήσεις στην εξαγωγή, λόγω δυσκολιών στις διεθνείς αγορές, απόρροια γεωπολιτικών αλλαγών και εμπορικών συγκρούσεων. Η αύξηση των λειτουργικών εξόδων και του κόστους των πρώτων υλών επηρέασαν την ικανότητα παραγωγής και εξαγωγής των οινοπαραγωγών. Ως εκ τούτου, οι οινοπαραγωγοί αναγκάστηκαν να προσαρμοστούν στις νέες συνθήκες και να αναζητήσουν καινοτόμες λύσεις για την αντιμετώπιση των προκλήσεων. «Το κρασί δεν ευφραίνει μόνο την καρδία. Φέρνει τους ανθρώπους κοντά, τους συνδέει και τους βοηθά να δημιουργούν και να καλλιεργούν σχέσεις». Ποια είναι η κουλτούρα των Ελλήνων στην κατανάλωση κρασιού; Έχουν συγκεκριμένες προτιμήσεις;Η αρχαία και εμβληματική κουλτούρα των Ελλήνων όσον αφορά την απόλαυση του κρασιού ενσαρκώνει το βάθος και την πλούσια Ιστορία της χώρας τους. Οι Έλληνες προτιμούν το τοπικό κρασί, δίνοντας έμφαση σε ποικιλίες όπως το Ασύρτικο, το Μοσχάτο, το Ξινόμαυρο και το Αγιωργίτικο, τα οποία ανθίζουν σε διάφορες γωνιές της Ελλάδας. Η συνύπαρξη του κρασιού και των γευστικών απολαύσεων αποτελεί ουσιώδες στοιχείο της ελληνικής γαστρονομίας και είναι μέρος του καθημερινού τρόπου ζωής. Εκτός από αυτό, η επιστροφή στην παράδοση και η ενσωμάτωση του κρασιού στην καθημερινότητα συνιστούν πολύτιμο κεφάλαιο της κοινωνικής τους ζωής, υπογραμμίζοντας τις στιγμές χαλάρωσης και κοινωνικής αλληλεπίδρασης. Πώς βλέπετε το μέλλον του ελληνικού κρασιού; Ποιες είναι οι προκλήσεις και οι ευκαιρίες;Το μέλλον του ελληνικού κρασιού φαίνεται λαμπρό, καθώς διαθέτουμε μακρά ιστορία και παράδοση