Η Τεχνητή Νοημοσύνη «μπαίνει» στα σούπερ μάρκετ
Από τη Μαρίνα Φούντα Με βήμα ταχύ στο μονοπάτι του ψηφιακού μετασχηματισμού προχωρά ο κλάδος του οργανωμένου λιανεμπορίου τροφίμων στη χώρα μας, με τις μεγάλες αλυσίδες σούπερ μάρκετ να προετοιμάζονται ήδη για το… ραντεβού με το μέλλον, με την πολύτιμη όπως αποδεικνύεται συνδρομή των ευκαιριών που παρέχει η τεχνητή νοημοσύνη. Κι ενώ παράγοντες της αγοράς έχουν αντιληφθεί από καιρό πως το «αύριο» των σούπερ μάρκετ είναι ήδη εδώ, ήρθε πλέον η ώρα ο κλάδος να περάσει στην επόμενη πίστα. Και αυτό γιατί οι ραγδαίες αλλαγές που συντελούνται διεθνώς, στη σκιά των αλλεπάλληλων κρίσεων που έπληξαν τα τελευταία χρόνια την ελληνική οικονομία – πανδημική, ενεργειακή και εσχάτως πληθωριστική – κρίνουν πιο επιτακτική από ποτέ τη μετάβαση των ελληνικών σούπερ μάρκετ στην ψηφιακή εποχή. Όσο δε προκύπτουν νέα δεδομένα, τόσο αυξάνονται και οι απαιτήσεις των καταναλωτών από έναν από τους πιο νευραλγικούς κλάδους της ελληνικής οικονομίας. Το νέο προφίλ του καταναλωτή απαιτεί πιο γρήγορα αντανακλαστικά και επιχειρήσεις που είναι ήδη έτοιμες να διαχειριστούν από σήμερα τις προκλήσεις του «αύριο». Η τεχνητή νοημοσύνη στα ράφια των σούπερ μάρκετ«Η τεχνητή νοημοσύνη παρουσιάζει τεράστιες ευκαιρίες για τον κλάδο του οργανωμένου λιανεμπορίου τροφίμων», παραδέχθηκε πριν από μερικά 24ωρα ο πρόεδρος της Ένωσης Σούπερ Μάρκετ Ελλάδος και επικεφαλής του ομίλου METRO ΑΕΒΕ, Αριστοτέλης Παντελιάδης, περιγράφοντας μια από τις βασικές προκλήσεις που καλείται να διαχειριστεί η βιομηχανία τροφίμων μέσα στην επόμενη πενταετία. Μιλώντας από το βήμα του 15ου συνεδρίου του ΙΕΛΚΑ, εξήγησε πως η τεχνητή νοημοσύνη μπορεί να ανεβάσει το επίπεδο πληροφόρησης και λήψης αποφάσεων μέσα στα σούπερ μάρκετ. Τα πολύτιμα εργαλεία της, αν αξιοποιηθούν ορθά και αποτελεσματικά, μπορούν να συμβάλλουν στην ενίσχυση της προϊοντικής ποικιλίας στα καταστήματα, στη βελτίωση των πλάνων που καταρτίζονται για την ταξινόμηση των αγαθών στα ράφια, αλλά και να συνδράμουν στη διαμόρφωση της βέλτιστης τιμολογιακής πολιτικής, με σύμμαχο τον χρόνο. Κρίσιμη θεωρείται δε η ανάλυση των δεδομένων για το προϊοντικό μείγμα που πωλείται, αλλά και το ύψος των πωλήσεων που συντελείται – λειτουργίες αρκετά περίπλοκες και χρονοβόρες για κάθε αλυσίδα σούπερ μάρκετ, που μπορούν πλέον, με τη συμβολή της τεχνητής νοημοσύνης, να δρομολογηθούν με μεγαλύτερη ακρίβεια και αποτελεσματικότητα και στον μικρότερο δυνατό χρόνο, διευκολύνοντας σε μεγάλο βαθμό τους εργαζόμενους στα καταστήματα. Παράλληλα, η τεχνητή νοημοσύνη είναι σε θέση, σύμφωνα με τον κ. Παντελιάδη, να βελτιώσει την οργάνωση του πλαισίου των προσφορών, αλλά και να συμβάλλει στην παρατήρηση της συμπεριφοράς των καταναλωτών μέσα σε ένα κατάστημα σούπερ μάρκετ. Με τη χρήση δε έξυπνων καμερών, μπορούν συντονισμένα να αποφευχθούν ακόμη και περιπτώσεις πιθανών κλοπών. Την ίδια στιγμή, με τα σύγχρονα εργαλεία της ΑΙ μπορεί να βελτιωθεί η εξυπηρέτηση του καταναλωτικού κοινού, με τους πελάτες να είναι σε θέση να ενημερώνονται έγκαιρα για πιθανές ελλείψεις προϊόντων στα ράφια, αλλά και να λαμβάνουν επαρκέστερη πληροφόρηση για τα αγαθά που πωλούνται, ακόμη και μέσω εξατομικευμένων πλέον προτάσεων αγορών. «Σήμερα οι λιανέμποροι πρέπει να είναι τολμηροί», σημείωσε από την πλευρά του, συμμετέχοντας στο ίδιο συνέδριο, ο πρόεδρος της Convert Group, Παναγιώτης Γκεζερλής, κάνοντας ειδική αναφορά στον καταιγισμό των πληροφοριών και δεδομένων που καλούνται να διαχειριστούν οι αλυσίδες σούπερ μάρκετ. «Πλέον ο κλάδος θα πρέπει να έχει στα χέρια του τα δεδομένα της προηγούμενης ημέρας ώστε να είναι σε θέση ήδη από την επόμενη να λαμβάνει αποφάσεις», σημείωσε, αναφερόμενος στην ταχύτητα που απαιτείται σήμερα για την επεξεργασία της κατάλληλης πληροφορίας. «Παλιά μιλούσαμε για δεδομένα μήνα, ή εβδομάδας. Τώρα πάμε από μέρα σε μέρα», πρόσθεσε, συμπληρώνοντας πως σε επίπεδο προϊόντων, ζήτησης, τιμών, παραγγελιών, πελατών, αλλά και ανάπτυξης νέων ιδεών, η τεχνητή νοημοσύνη είναι απαραίτητη. Μάλιστα ο κ. Γκεζερλής προχώρησε ένα βήμα παραπέρα, μιλώντας για «ανοιχτά» δεδομένα. «Ο εκδημοκρατισμός των δεδομένων φέρνει διαφάνεια και ανάπτυξη», σημείωσε χαρακτηριστικά. «Ακριβή» επένδυση που θέλει προσοχήΩστόσο, όπως έσπευσε να προειδοποιήσει ο κ. Παντελιάδης, ο κλάδος της οργανωμένης λιανικής πρέπει να επιδείξει τεράστια προσοχή απέναντι στα διαθέσιμα εργαλεία που δύναται να παρέχει η τεχνητή νοημοσύνη. Και αυτό γιατί πρόκειται για μια «ακριβή» επένδυση που απαιτεί πολλούς εσωτερικούς πόρους μέσα σε ένα διαρκώς μεταβαλλόμενο τοπίο. «Η επιλογή των κατάλληλων συνεργατών σε συνδυασμό με την ιεράρχηση των αναγκών και προτεραιοτήτων είναι κρίσιμη για κάθε αλυσίδα σούπερ μάρκετ», τόνισε χαρακτηριστικά. Πηγή: insider.gr
Η Premier Capital Ελλάς εγκαινίασε νέο McDonald’s στον Κορυδαλλό
Το νέο κατάστημα McDonald’s στην Πλατεία Ελευθερίας, με επένδυση €1,2 εκατ., είναι το 35ο στην Ελλάδα και απασχολεί 51 άτομα. Στον Κορυδαλλό άνοιξε το 35ο εστιατόριο McDonald’s από την Premier Capital Ελλάς, με στόχο τα 50 καταστήματα στην Ελλάδα μέχρι το 2028. Η επένδυση ύψους €1,2 εκατ. αφορά το νέο κατάστημα στην Πλατεία Ελευθερίας 11-13, στο οποίο εργάζονται 51 άτομα. “Είμαστε πολύ χαρούμενοι που προστέθηκε ένα ακόμα εστιατόριο στο συνεχώς διευρυνόμενο δίκτυο των McDonald’s στην ελληνική αγορά. Το McDonald’s Κορυδαλλός θα συμβάλλει στο να φέρουμε το brand πιο κοντά σε περισσότερους καταναλωτές. Παραμένουμε προσηλωμένοι στο επενδυτικό μας πρόγραμμα και εστιάζουμε στη δημιουργία νέων εστιατορίων και στην αναβάθμιση των υπηρεσιών μας, ώστε να δίνουμε στους επισκέπτες μας συνεχώς μεγαλύτερη αξία και να τους προσφέρουμε ποιότητα και ευκολία, γιατί αποστολή μας είναι να προσφέρουμε απολαυστικές στιγμές εύκολα για όλους” τονίζει η Simona Mancinelli, Διευθύνουσα Σύμβουλο της Premier Capital Ελλάς, της εταιρείας που διαχειρίζεται την McDonald’s στην Ελλάδα. Στο McDonald’s Κορυδαλλού, λειτουργούν έξι μηχανήματα αυτόματης συναλλαγής (kiosks) μονής όψης, προσφέροντας καινοτόμες δυνατότητες για τους επισκέπτες, οι ψηφιακές οθόνες, που επιτρέπουν στους επισκέπτες να χειρίζονται προσωπικά την παραγγελία τους, προσφέρουν αυξημένη ευελιξία και έλεγχο στην επιλογή των προϊόντων. Με υπηρεσία εξυπηρέτησης στο τραπέζι (table service), το νέο κατάστημα προσφέρει στους επισκέπτες άνεση και ευκολία. Οι παραγγελίες γίνονται μέσω των kiosks ή του Mobile Order & Pay από την εφαρμογή McDonald’s, και το γεύμα παραδίδεται στο τραπέζι σύμφωνα με τον αριθμό του τραπεζιού. Οι παραγγελίες γίνονται μέσω των kiosks ή της εφαρμογής McDonald’s App με Mobile Order & Pay, οι επισκέπτες εισάγουν τον αριθμό του τραπεζιού τους και το γεύμα τους σερβίρεται απευθείας εκεί. Στο εστιατόριο, συν τοις άλλοις, διατίθεται η υπηρεσία MOP (Mobile Order & Pay), επιτρέποντας στους επισκέπτες να παραγγέλνουν και να πληρώνουν γρήγορα από το κινητό τους μέσω της εφαρμογής McDonald’s app. Οι πελάτες μπορούν να παραλάβουν την παραγγελία τους από το ταμείο (για dine-in και take away) ή να παραδοθεί στο τραπέζι μέσω της υπηρεσίας εξυπηρέτησης (table service). Το McDonald’s Κορυδαλλός λειτουργεί 24 ώρες το 24ωρο και προσφέρει την υπηρεσία McDelivery, διευρύνοντας την εμπειρία McDonald’s για περισσότερους πελάτες, όπου κι αν βρίσκονται. Ο σχεδιασμός ‘Geometry’ του καταστήματος δημιουργεί ένα ήρεμο και ευχάριστο περιβάλλον με άνετα καθίσματα, ιδανικό για κάθε ώρα, κάθε γεύμα και για όλες τις ηλικίες. Από το 2011, η Premier Capital Ελλάς, αναλαμβάνοντας τον ρόλο του Developmental Licencee της McDonald’s στην Ελλάδα, έχει επενδύσει περισσότερα από €50,3 εκατομμύρια για το άνοιγμα νέων εστιατορίων, την ανακαίνιση των υφιστάμενων και την αναβάθμιση των υποδομών και της τεχνολογίας του δικτύου της.
Αγορά εργασίας στην Ελλάδα: Οι λόγοι της υψηλής ανεργίας και οι δημοφιλείς δεξιότητες
Το ποσοστό της ανεργίας διαμορφώθηκε σε 10,3% το πρώτο εννεάμηνο του 2024, μειωμένο κατά μία ποσοστιαία μονάδα σε σύγκριση με το ίδιο διάστημα του 2023, ενώ βάσει των φθινοπωρινών προβλέψεων της Ευρωπαϊκής Επιτροπής (ΕΕ) θα παραμείνει σε καθοδική τροχιά τόσο το 2025, όσο και το 2026, προσεγγίζοντας τα χαμηλότερα επίπεδα της τελευταίας δεκαπενταετίας. Αυτό επισημαίνει η Alpha Bank στο εβδομαδιαίο δελτίο της για την ελληνική οικονομία με θέμα «Αγορά Εργασίας: Δεξιότητες, Απασχόληση και Εκπαίδευση». Παρά την αποκλιμάκωσή του, παρατηρούν οι αναλυτές της Alpha, το ποσοστό της ανεργίας στην Ελλάδα εξακολουθεί να είναι το δεύτερο υψηλότερο μεταξύ των χωρών της Ευρωπαϊκής Ένωσης (ΕΕ-27), μετά από αυτό της Ισπανίας. Αντίστοιχα, το ποσοστό απασχόλησης, δηλαδή ο λόγος των απασχολούμενων προς τον συνολικό πληθυσμό, παραμένει ένα από τα χαμηλότερα στην ΕΕ-27. Σύμφωνα με τις εκτιμήσεις της ΕΕ, ο ρυθμός ανόδου της απασχόλησης εκτιμάται ότι θα επιβραδυνθεί σε σύγκριση με τα προηγούμενα χρόνια, καθώς το ποσοστό της ανεργίας στη χώρα μας προσεγγίζει το επίπεδο της διαρθρωτικής ανεργίας, εξαιτίας μεταξύ άλλων, της αναντιστοιχίας δεξιοτήτων που χαρακτηρίζει την ελληνική αγορά εργασίας. Η αναντιστοιχία αυτή αντανακλάται σε τρία βασικά χαρακτηριστικά. Πρώτον, στην ταυτόχρονη παρουσία ενός υψηλού ποσοστού ατόμων που αναζητούν εργασία με το σχετικά υψηλό ποσοστό των κενών θέσεων εργασίας προς το σύνολο των κενών και των κατειλημμένων θέσεων εργασίας, το οποίο αποτελεί δείκτη ζήτησης εργασίας από τις επιχειρήσεις. Δεύτερον, στον σχετικά υψηλό αριθμό περιπτώσεων που καταγράφεται πλεόνασμα, ή έλλειμμα δεξιοτήτων των απασχολούμενων σε σχέση με τη θέση εργασίας που κατέχουν, με βάση τα στοιχεία του ΟΟΣΑ. Τρίτον, στη σχετικά υψηλή ετεροαπασχόληση, η οπoία αντικατοπτρίζεται στις περιπτώσεις εργαζομένων που απασχολούνται σε θέσεις εργασίας που δεν σχετίζονται με το αντικείμενο των σπουδών τους. Στο πλαίσιο αυτό αναδεικνύεται ο ρόλος και η σημασία του εκπαιδευτικού συστήματος. Η διασύνδεση της εκπαίδευσης όλων των βαθμίδων -συμπεριλαμβανομένης της επαγγελματικής εκπαίδευσης- και η ενίσχυση υποδομών και προγραμμάτων που στηρίζουν τη διά βίου εκπαίδευση αποτελούν προϋποθέσεις για την άμβλυνση της διαρθρωτικής ανεργίας και, ως εκ τούτου, την περαιτέρω πτώση του ποσοστού της ανεργίας στη χώρα μας αλλά και για την αποτελεσματική αντιστοίχιση των δεξιοτήτων στην αγορά εργασίας. Στο παρόν Δελτίο επιχειρούμε να προσεγγίσουμε το ζήτημα της αναντιστοιχίας δεξιοτήτων που χαρακτηρίζει την εγχώρια αγορά εργασίας και παραθέτουμε επαγγέλματα και δεξιότητες με υψηλή ζήτηση τα τελευταία χρόνια αλλά και εκείνα για τα οποία εκτιμάται ότι θα υπάρχει ζήτηση μεσοπρόθεσμα. Κενές Θέσεις εργασίας και Μακροχρόνια ΑνεργίαΣτο Γράφημα 1 παρουσιάζεται η συσχέτιση μεταξύ του ποσοστού των κενών θέσεων εργασίας και της ανεργίας, το πρώτο εξάμηνο του 2024. Η διακεκομμένη μπλε γραμμή (τάση) απεικονίζει την αντίστροφη σχέση μεταξύ των δύο μεταβλητών για τις χώρες της ΕΕ-27. Συγκεκριμένα, χώρες όπως η Ολλανδία, το Βέλγιο, η Αυστρία και η Νορβηγία παρουσιάζουν χαμηλή ανεργία και υψηλά ποσοστά κενών θέσεων εργασίας. Αντιθέτως, χώρες όπως η Ελλάδα και η Σουηδία παρουσιάζουν μεν υψηλή ανεργία, αλλά ταυτόχρονα και υψηλό ποσοστό κενών θέσεων εργασίας, γεγονός που υποδηλώνει αναντιστοιχία ανάμεσα στις θέσεις εργασίας που ζητούνται από τις επιχειρήσεις και τις δεξιότητες του ανθρώπινου κεφαλαίου. Αντίθετα, η Ισπανία παρουσιάζει υψηλό ποσοστό ανεργίας με χαμηλό ποσοστό κενών θέσεων εργασίας, γεγονός που δεικνύει ότι υπάρχει ζήτημα κυκλικής ανεργίας με σχετικά χαμηλότερη ενεργή ζήτηση. Σε γενικές γραμμές, οι χώρες που βρίσκονται πάνω από τη γραμμή της τάσης εμφανίζουν μεγαλύτερες αναντιστοιχίες προσφερόμενων και ζητούμενων θέσεων εργασίας για τα ίδια ποσοστά ανεργίας. Αξίζει να σημειωθεί ότι σε σύγκριση με την περίοδο πριν την πανδημία και συγκεκριμένα με το πρώτο εξάμηνο του 2019, το ποσοστό της ανεργίας έχει μειωθεί κατά περίπου επτά ποσοστιαίες μονάδες, ενώ το ποσοστό κενών θέσεων εργασίας έχει αυξηθεί από 0,7% σε 2,8%. Αυτό μπορεί να αποδοθεί, από τη μία πλευρά, στη δημιουργία νέων θέσεων εργασίας, λόγω της ανάκαμψης της οικονομικής δραστηριότητας και επομένως, στη μείωση της κυκλικής ανεργίας και, από την άλλη πλευρά, στην ύπαρξη διαρθρωτικής ανεργίας, η οποία συνεπάγεται χάσμα μεταξύ των δεξιοτήτων των ανέργων και των απαιτήσεων της αγοράς εργασίας. Ένα μέτρο της διαρθρωτικής ανεργίας είναι το φυσικό ποσοστό ανεργίας, το οποίο εκτιμάται από την ΕΕ ότι θα κινηθεί γύρω στο 9% την επόμενη διετία, με τον μέσο όρο της ΕΕ-27 να προβλέπεται κατά τρεις ποσοστιαίες μονάδες χαμηλότερος. Παράλληλα, το ποσοστό των μακροχρόνια ανέργων ανήλθε σε 52,5% επί του συνόλου των ανέργων το πρώτο εξάμηνο του 2024 και ήταν το τρίτο υψηλότερο μεταξύ των χωρών της ΕΕ-27. Διάρθρωση του εργατικού δυναμικού και αναντιστοιχίες ζητούμενων και προσφερόμενων δεξιοτήτων Στην Ελλάδα καταγράφεται σταθερή αύξηση του ποσοστού των ατόμων με ανώτερη δευτεροβάθμια και τριτοβάθμια εκπαίδευση. Σύμφωνα με τα τελευταία διαθέσιμα στοιχεία της Eurostat, σε διάστημα είκοσι ετών, στο εργατικό δυναμικό της χώρας ηλικίας 15-64 ετών, η αναλογία αποφοίτων πανεπιστημίου είχε διπλασιαστεί, φθάνοντας στο 30%, το 2022, δηλαδή στον μέσο όρο της ΕΕ-27. Στις νεότερες μάλιστα ηλικίες του εργατικού δυναμικού 25-34 ετών, η αναλογία πτυχιούχων τριτοβάθμιας εκπαίδευσης έφτασε στο 45%, ποσοστό υψηλότερο από τον αντίστοιχο μέσο όρο της ΕΕ-27 (42%). Επιπλέον, το 70% των πτυχιούχων πανεπιστημίου το 2022, εξασφάλισε εργασία εντός 3 ετών από την αποφοίτησή του, ποσοστό το οποίο έχει αυξηθεί σημαντικά σε σχέση με την περίοδο της οικονομικής κρίσης (48% το 2012). Η Ελλάδα, όπως και άλλες χώρες, χαρακτηρίζεται από αναντιστοιχίες ζητούμενων και προσφερόμενων δεξιοτήτων, όπως υποδηλώνουν διάφοροι δείκτες της Eurostat, του CEDEFOP και του ΟΟΣΑ. Όταν υπάρχουν περισσότερες τυπικές δεξιότητες ή προσόντα από αυτά που απαιτούνται σε μία θέση εργασίας, έχουμε πλεόνασμα ή υπερεπάρκεια δεξιοτήτων (skills overqualification), ενώ, στην αντίθετη περίπτωση, στην οποία υπολείπονται οι απαιτούμενες δεξιότητες έναντι των προσφερόμενων, έχουμε έλλειμμα δεξιοτήτων (skills underqualification). Αναντιστοιχίες, όμως, εντοπίζονται και όταν οι εργαζόμενοι απασχολούνται σε θέσεις εργασίας που δεν σχετίζονται με το αντικείμενο των σπουδών τους, όπου τότε καταγράφεται το φαινόμενο της ετεροαπασχόλησης (field-of-study mismatch). Σύμφωνα με τα τελευταία διαθέσιμα στοιχεία της Eurostat, η Ελλάδα παρουσίαζε, το 2023, το δεύτερο υψηλότερο ποσοστό μετά την Ισπανία στην ΕΕ σε πλεόνασμα δεξιοτήτων, μεταξύ των απασχολουμένων αποφοίτων τριτοβάθμιας εκπαίδευσης , στις ηλικίες 15-64 ετών, φθάνοντας στο 31,4%, έναντι του 22% του ευρωπαϊκού μέσου όρου, ενώ μεταξύ ανδρών και γυναικών τα ποσοστά αυτά είναι παραπλήσια (32,4 έναντι 30,4%, το 2023). Για τους απασχολούμενους τριτοβάθμιας εκπαίδευσης ηλικίας 25-34 ετών, εκείνοι που καταγράφουν πλεόνασμα δεξιοτήτων βάσει επιπέδου σπουδών φθάνουν στο 37,4% του συνόλου το 2023, καταγράφοντας
Έρχονται πιο ευνοϊκές ρυθμίσεις για τα κόκκινα δάνεια
Το ΥΠΕΘΟ ζητά από τους servicers να χαμηλώσουν τον πήχυ των ρυθμίσεων Από την έντυπη έκδοσηΒάσω Αγγελέτου • vangeletou@naftemporiki.gr Μέτρα για την δραστική αύξηση των ρυθμίσεων στα κόκκινα δάνεια επεξεργάζεται το Υπουργείο Εθνικής Οικονομίας & Οικονομικών σε μια προσπάθεια να απομειώσει ταχύτερα το απόθεμα κόκκινων δανείων ύψους 70 δισ. ευρώ, το οποίο μπορεί να μην ανήκει πλέον στις τράπεζες αλλά εξακολουθεί να βαραίνει την ελληνική οικονομία. Αυτό αναφέρουν στη «Ν» πηγές με γνώση των διαδικασιών που εξηγούν ότι βασικό «αγκάθι» στην εξυπηρέτηση του ιδιωτικού χρέους συνιστά η γήρανση του πληθυσμού, καθώς τα χρόνια που έχουν μεσολαβήσει από την εκταμίευση του δανείου έως σήμερα πολλοί οφειλέτες έχουν δει σημαντική επιδείνωση της ικανότητάς τους να εξυπηρετήσουν το δάνειό τους καθώς, για παράδειγμα, έχουν βγει σε συνταξιοδότηση. Τούτων δοθέντων, το ΥΠΕΘΟ ζητά από τους servicers να χαμηλώσουν τον πήχυ των ρυθμίσεων ώστε να μπορούν να ανταποκριθούν περισσότερα. Όπως δείχνουν, εξάλλου, τα στοιχεία που έδωσε στη δημοσιότητα η Γενική Γραμματεία Χρηματοπιστωτικού Τομέα & Διαχείρισης Ιδιωτικού Χρέους για τον Οκτώβριο, το 23,4% των οφειλετών που απέρριψαν την πρόταση του servicer για διμερή ρύθμιση επικαλέστηκαν «ανεπαρκή οικονομική δυνατότητα εξυπηρέτησης της ρύθμισης». Αυτός είναι ο λόγος που το οικονομικό επιτελείο εκτιμά ότι υπάρχει χώρος για περισσότερες ρυθμίσεις εάν χαμηλώσει το «κατώφλι» των διακανονισμών. Έτσι μπαίνει στο «μικροσκόπιο» των αρμοδίων ο τρόπος υπολογισμού της αξίας των ακινήτων που έχει συνυπολογιστεί από τον αλγόριθμο για να παραχθεί η προτεινόμενη ρύθμιση. Όπως εξηγούν οι ίδιες πηγές, σε πολλές περιπτώσεις έχει συνυπολογιστεί η τιμή πρώτης προσφοράς όπως ορίζεται κατά τη διαδικασία του πλειστηριασμού, η οποία μπορεί να υπερβαίνει σημαντικά την πραγματική αξία του ακινήτου. Αυτό που πρέπει να γίνει, υπογραμμίζουν, είναι να μειωθεί η αξία στο βαθμό εκείνο που θα αντικατοπτρίζει την πραγματική εμπορική αξία του ενεχύρου. Εξάλλου, υποστηρίζουν οι ίδιες πηγές, μια τέτοια παρέμβαση θα ωφελούσε τελικά και τους ίδιους τους servicers, οι οποίοι εισπράττουν πολύ υψηλότερα έσοδα μέσω των ρυθμίσεων παρά μέσω των πλειστηριασμών -και μάλιστα πολύ υψηλότερα από αυτά που είχαν προϋπολογίσει. Όπως φαίνεται στο γράφημα που ακολουθεί για τις ανακτήσεις στα χαρτοφυλάκια NPEs που έχουν ενταχθεί στον Ηρακλή, το τρίτο τρίμηνο του έτους οι ανακτήσεις μέσω ρυθμίσεων ξεπέρασαν σημαντικά τους στόχους που περιλαμβάνονται στα business plans των servicers. Ειδικότερα, από τις ρυθμίσεις προήλθε το 56,8% των ανακτήσεων (έναντι 40,5% που ήταν ο στόχος), ενώ από τις ρευστοποιήσεις προήλθε το 28,2% (έναντι 49,4%) και από τις πωλήσεις χαρτοφυλακίων το 8,8% (έναντι 9,4%). Σύμφωνα με τα τελευταία στοιχεία της Γενικής Γραμματείας Χρηματοπιστωτικού Τομέα & Διαχείρισης Ιδιωτικού Χρέους, τον Οκτώβριο πραγματοποιήθηκαν μέσω του εξωδικαστικού μηχανισμού 1.845 ρυθμίσεις οι οποίες αντιστοιχούν σε αρχικές οφειλές αξίας περίπου 600 εκατ. ευρώ. Αντίστοιχα, μέσω της πλατφόρμας διμερών ρυθμίσεων έγιναν ρυθμίσεις συνολικής αξίας 307 εκατ. ευρώ τον Σεπτέμβριο, για 5.328 οφειλέτες η πλειοψηφία των οποίων ρύθμισε στεγαστικό δάνειο. «Καμπανάκι» από την ΚομισιόνΤο ζήτημα επισήμανε και η Ευρωπαϊκή Επιτροπή στην πέμπτη μεταπρογραμματική αξιολόγηση της ελληνικής οικονομίας, τονίζοντας την ανάγκη για πιο αποτελεσματική αναδιάρθρωση του ιδιωτικού χρέους που βρίσκεται στα «χέρια» των εταιρειών διαχείρισης. «Τα μη εξυπηρετούμενα δάνεια [ύψους 70 δισ. ευρώ] περιορίζουν την πρόσβαση στη χρηματοδότηση, αναστέλλουν την οικονομική ανάπτυξη και συνιστούν τροχοπέδη για περαιτέρω αναβαθμίσεις της πιστοληπτικής ικανότητας της χώρας», αναφέρεται χαρακτηριστικά. Όπως εξηγείται στην Έκθεση, παρατηρείται υποαπόδοση στα business plans των χαρτοφυλακίων που τιτλοποιήθηκαν μέσω του «Ηρακλή», γεγονός που οφείλεται στις χαμηλές ανακτήσεις λόγω πλειστηριασμών κυρίως λόγω της αναστολής των μέτρων αναγκαστικής εκτέλεσης στην περίοδο της πανδημίας, ενώ ως ανασταλτικός παράγοντας λειτουργεί και η καθυστέρηση στην απονομή της Δικαιοσύνης αλλά και η ρηχή δευτερογενής αγορά για τα NPEs. Πηγή: naftemporiki.gr
Τράπεζες: Οι προμήθειες, το IRIS, τα επιτόκια καταθέσεων – Ποια είναι η πραγματικότητα
Από τη Νένα Μαλλιάρα Νέες κινήσεις για να μειώσουν το κόστος των προμηθειών στις συναλλαγές, μελετούν οι τράπεζες, στο πλαίσιο των πρωτοβουλιών που αναλαμβάνουν στο daily business για να γίνουν ανταγωνιστικότερες και ακόμη πιο πελατοκεντρικές. Το τελευταίο διάστημα, εν μέσω των θετικών επιδόσεών τους που αντανακλούν και στο προφίλ της ελληνικής οικονομίας στην διεθνή επενδυτική κοινότητα, οι τράπεζες βρίσκονται παράλληλα στο επίκεντρο αρνητικής σεναριολογίας, με αντίκτυπο και στις τιμές των μετοχών τους στο χρηματιστήριο. Αυτά ενώ ο πρωθυπουργός, Κυριάκος Μητσοτάκης, πρόκειται να μεταβεί στο Λονδίνο, στο συνέδριο της Morgan Stanley και της ΕΧΑΕ, για την παρουσίαση των ελληνικών εισηγμένων εταιρειών, στις 2 & 3 Δεκεμβρίου, και δέκα ημέρες μετά την εκδήλωση του Bloomberg στην Αθήνα (18/11) για τις ελληνικές τράπεζες, στην οποία ο πρωθυπουργός μίλησε για καλή συνεργασία κυβέρνησης – τραπεζών και έθεσε ως ζητούμενα από τις τράπεζες να δώσουν περισσότερα στεγαστικά δάνεια, να διαθέσουν στην αγορά ακίνητα από αυτά που έχουν στους ισολογισμούς τους και να γίνουν ακόμη πιο ανταγωνιστικές σε επίπεδο προμηθειών. Τα πρόσφατα σενάρια περί έκτακτης φορολόγησης των κερδών των τραπεζών από την κυβέρνηση (τα οποία διέψευσε ο κυβερνητικός εκπρόσωπος, αφήνοντας όμως στην αγορά μία αίσθηση ήξεις – αφήξεις), θα έλεγε κανείς ότι λειτούργησαν ως μπαμπούλας για έναν νέο γύρο μειώσεων των τραπεζικών προμηθειών που σχεδιάζουν οι τράπεζες. Το θέμα, όμως, των προμηθειών αποτελεί βασική και καθημερινή ενασχόληση των τραπεζών. Θα ήταν αφελές να νομίσει κανείς ότι ολόκληρο τραπεζικό σύστημα δεν έχει πάρει χαμπάρι τον ανταγωνισμό (βλ. η Revolut έχει φτάσει σχεδόν τους 1,5 εκατομμύριο πελάτες στην Ελλάδα) και δεν εξετάζει επί μονίμου βάσεως πώς θα γίνει ανταγωνιστικότερο για να μην χάσει πελάτες, αντιθέτως να φτιάξει το προφίλ του στην κοινωνία. Οι ελληνικές τράπεζες μειώνουν συνεχώς την τελευταία διετία τις χρεώσεις τους, από τα ήδη χαμηλότερα επίπεδα που βρίσκονταν σε σχέση με αυτά των ευρωπαϊκών τραπεζών. Κανείς δεν θα μπορούσε να ισχυριστεί ότι το κόστος των τραπεζικών εργασιών είναι αυτό που τροφοδοτεί την ακρίβεια, καθώς πρόκειται για την μόνη υπηρεσία, που όχι μόνο δεν ακολουθεί ανοδική πορεία, αλλά μειώνεται. Μέσα στο 2024 όλες οι τράπεζες προχώρησαν σε δραστικές μειώσεις, σε όλες τις βασικές τραπεζικές εργασίες, όπως χορήγηση καρνέ επιταγών, άμεση αποστολή εμβασμάτων, πληρωμές λογαριασμών. Μεσοσταθμικά όλα τα χρόνια τα έσοδα από προμήθειες των ελληνικών τραπεζών ως ποσοστό στα συνολικά λειτουργικά τους έσοδα είναι 30-40% χαμηλότερα από τον ευρωπαϊκό μέσο όρο, και τώρα τις μειώνουν ακόμη περισσότερο. Βέβαια αυξάνονται και πληθύνονται οι τραπεζικές συναλλαγές, όπως αυξάνονται και πληθύνονται και τα φορολογικά έσοδα και οι ανάγκες επενδύσεων σε νέες τεχνολογίες. Παράλληλα, οι τράπεζες έχουν φτιάξει πακέτα συναλλαγών με ενιαία χρέωση, τα οποία εξοικονομούν στον πελάτη αρκετά ευρώ μηνιαίως από καθημερινές συναλλαγές τις οποίες θα πλήρωνε ακριβότερα μεμονωμένα. Προσεχώς, μάλιστα, οι τράπεζες θα βγουν και με νέα πακέτα συναλλαγών με ελκυστικότερες ακόμη χρεώσεις. Πληροφορίες του insider.gr αναφέρουν ότι στο μικροσκόπιο των τραπεζών έχουν μπει και οι προμήθειες στα εμβάσματα. Τα εμβάσματα είναι το μόνο προϊόν που κοστολογείται ακριβότερα από τις ελληνικές τράπεζες σε σχέση με τις ευρωπαϊκές. Το IRISΟι προμήθειες από τα εμβάσματα, έχουν μειωθεί όχι μόνο άμεσα, αλλά και έμμεσα για τις τράπεζες από την προώθηση του IRIS για πληρωμές P2B, δηλαδή από φυσικά πρόσωπα προς επιχειρήσεις. Η ΔΙΑΣ ανήκει σε ποσοστό 73% περίπου στις Τράπεζες και το IRIS ως προϊόν υπάρχει για P2P συναλλαγές ήδη από το καλοκαίρι του 2017. Οι τράπεζες δεν είναι μόνο μέτοχοι της ΔΙΑΣ, αλλά και βασικοί της πελάτες. Η επέκταση των πληρωμών μέσω IRIS από τα 500 ευρώ σήμερα σε 500 ευρώ για πληρωμές από φυσικό πρόσωπο σε φυσικό πρόσωπο και άλλα 500 ευρώ προς επιχειρήσεις (τα παραπάνω σε ημερήσια βάση), βρίσκεται στο Διοικητικό Συμβούλιο της ΔΙΑΣ Α.Ε. στην οποία, ως μέτοχοι οι τράπεζες, έχουν εκπροσώπηση με 5 μέλη στο Δ.Σ. Με την ιδιότητα αυτή, οι τράπεζες είχαν θέσει στο ΔΣ της ΔΙΑΣ το θέμα κάποιων κανόνων λειτουργίας του IRIS ενόψει της επέκτασής του. Το κυριότερο, τι θα ισχύει με την αμφισβήτηση συναλλαγών. Στην πράξη, πώς θα διασφαλίζεται ότι θα παίρνει τα λεφτά του πίσω αυτός που πληρώνει μέσω IRIS π.χ. ένα ζευγάρι παπούτσια με αντικαταβολή και το επιστρέφει πίσω ή καταθέτει προκαταβολή σε ένα ξενοδοχείο αλλά ακυρώνει την διαμονή του κ.ο.κ. Η ΔΙΑΣ ανέθεσε σε σύμβουλο να μελετηθεί η αντιμετώπιση του παραπάνω ζητήματος και τυχόν άλλα τεχνικά θέματα αναγκαία για να περιφρουρήσουν την ομαλή λειτουργία του IRIS και στο μέλλον. Έτσι, οι τράπεζες δεν προχώρησαν σε ανάθεση μελέτης σε δικό τους σύμβουλο. Αν και καθημερινή δουλειά τους είναι οι πληρωμές και προφανές να εξετάσουν ποιο θα ήταν το ιδανικό σχήμα πληρωμών account to account, οι τράπεζες, ως μέτοχοι της ΔΙΑΣ, δεν θα είχαν λόγο να προβούν σε διπλά έξοδα, αφού ο σύμβουλος της ΔΙΑΣ θα εκπονήσει την μελέτη. Τα δημοσιευμένα στατιστικά στοιχεία της ΔΙΑΣ αποδεικνύουν ότι οι τράπεζες έχουν στηρίξει το διατραπεζικό σύστημα πληρωμών IRIS. Άλλωστε θα ήταν εκτός λογικής να πολεμούν ένα δικό τους προϊόν από το 2017. Τα στοιχεία της ΔΙΑΣ για το IRIS το 2023 αναφέρουν ότι: Από το σύνολο των συναλλαγών που διακινήθηκαν το 2023, το 84,3% (342,3 εκατομμύρια συναλλαγές) είναι μεταφορές πίστωσης (τραπεζικές μεταφορές πίστωσης, άμεσες μεταφορές πίστωσης, εισπράξεις και πληρωμές επιχειρήσεων/οργανισμών). Από αυτές 84,6 εκατομμύρια είναι τραπεζικές μεταφορές πίστωσης, αυξημένες κατά 36,4% σε σχέση με το 2022. Επιπλέον, το 43,4% του συνόλου των μεταφορών πίστωσης ολοκληρώθηκαν άμεσα, ώστε οι άμεσες μεταφορές πίστωσης, ανήλθαν το 2023 σε 36,8 εκατομμύρια συναλλαγές, παρουσιάζοντας αύξηση 109,4% σε σχέση με το 2022. Η υπο-κατηγορία των άμεσων πληρωμών, IRIS P2P σημείωσε 20,4 εκατομμύρια άμεσες μεταφορές πίστωσης μεταξύ φίλων, παρουσιάζοντας αύξηση, ύψους 250,3% σε σχέση με το 2022 (26 φορές περισσότερες συναλλαγές σε σχέση με το 2020). Η υπηρεσία IRIS P2B αριθμούσε στο τέλος του 2023 155.000 εγγεγραμμένους επαγγελματίες, αριθμός τριπλάσιος σε σχέση με το 2020, με τις συναλλαγές του να αυξάνονται κατά 292,8% σε σύγκριση με το 2022 (12 φορές περισσότερες συναλλαγές σε σχέση με το 2020). Σημειώνεται ότι τον Δεκέμβριο 2023 καταγράφηκαν ιστορικά υψηλά στις μηνιαίες εγγραφές τόσο στο IRIS P2P, με 102 χιλιάδες νέους χρήστες όσο και στο IRIS P2B, με 30 χιλιάδες νέους χρήστες. Επιπροσθέτως, το 37,6% (152,7 εκατομμύρια) των συναλλαγών που διακινήθηκαν μέσω του Συστήματος Πληρωμών ΔΙΑΣ